Leczenie przewlekłej encefalopatii pourazowej medyczną marihuaną i kannabinoidami

Lista chorób, których leczenie potencjalnie mogą wspierać konopie jest coraz dłuższa. Zaznaczyć jednak trzeba, że duża część badań jest w toku, a wiele prowadzonych było na modelach zwierzęcych. Na szczęście prowadzone są one także w kontekście mniej znanych chorób. Czy kannabinoidy mogą wspierać leczenie przewlekłej encefalopatii pourazowej – i jeśli tak, to w jakim zakresie?

Przewlekła encefalopatia pourazowa i jej objawy

Zanim przedstawimy możliwy potencjał konopi we wspomaganiu leczenia encefalopatii pourazowej, kilka słów o tej chorobie.

Charakterystyka choroby

• Przewlekła Encefalopatia Pourazowa (CTE) to trwałe uszkodzenie mózgu. Dochodzi do niego na skutek częstych urazów głowy. Szczególnie narażeni na CTE są sportowcy, np. bokserzy czy hokeiści. Liczne i częste urazy głowy powodują trwałe, rozlane zmiany w tkance mózgowej. W przebiegu tej jednostki chorobowej obserwuje się odkładanie białka tau. Konsekwencją tego stanu jest uszkodzenie struktur i zaburzenie pracy mózgu. Wśród objawów CTE wymienia się m.in.: zaburzenia funkcji ruchowych, procesów poznawczych, emocjonalnych, a także pogorszenie sprawności językowej i procesu komunikacji.

Encefalopatia bokserska dotyczy 15%-20% zawodników. Objawy pojawiają się po kilku, kilkunastu latach. U chorych obserwuje się:

Pozostałe możliwe objawy encefalopatii pourazowej to: ból głowy, niestabilność emocjonalna, stany depresyjne, rozdrażnienie, agresja, sztywność mięśni, demencja.

By do niej doszło zawodnik nie musi być nawet nokautowany. Często cierpią na nią zawodnicy, których kariera była bardzo udana. Wśród znanych bokserów, którzy cierpieli na encefalopatię można wymienić m.in.:

• Muhammad Ali,
• Wilfred Benitez,
• Bobby Billy Conn,
• Joe Louis, Floyd Patterson,
• Willie Pep,
• Freddie Roach,
• Sugar Ray Robinson
• i wielu innych.

Przyczyny

Przyczyną przewlekłej encefalopatii pourazowej są częste, powtarzające się urazy głowy, np. w wyniku uprawiania sportów. Odkładanie się białka tau oraz widoczne w badaniach złogi beta-amyloidu są odpowiedzialne za zmiany obserwowane w CTE (stan zapalny toczący się w mózgu).

Diagnostyka

Diagnostyka tego schorzenia wymaga wnikliwego podejścia i prawidłowego rozpoznania zmian. Głównym czynnikiem jest zidentyfikowanie uszkodzeń mózgu – wykorzystuje się badania neurologiczne, testy psychologiczne oraz badania obrazowe np. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, a także EEG mózgu.

Konwencjonalne metody leczenia

Encefalopatia pourazowa rozwija się stopniowo. Nie ma jednego leku na tę chorobę. Leczy się spektrum objawów w obszarze psychiki (np. stany depresyjne), zaburzenia pamięci, zaburzenia mowy (praca z logopedą), drżenia, zaburzenia koordynacji ruchu i wiele innych. Ważna jest również rehabilitacja pacjentów oraz dbanie o odpowiednią dietę, dobowy rytm odpoczynku czy unikanie kolejnych urazów głowy.

Leczenie przewlekłej encefalopatii pourazowej medyczną marihuaną

CBD

CBD, czyli kannabidiol – niepsychoaktywny związek – działa przeciwbólowo, niweluje stany lęku, niepokoju, ułatwia zasypianie. To czyni go potencjalnym środkiem do wspomagania leczenia CTE. W wykazuje działanie przeciwzapalne, a także neuroprotekcyjne, co może dać dobre efekty w przypadku encefalopatii pourazowej.

Na potencjalne działanie neuroprotekcyjne kannabinoidów zwraca uwagę m.in. praca M. Krajnik, Z. Żylicz, Kannabinoidy w medycynie paliatywnej:

Więcej o neuroprotekcyjnej roli kannabinoidów przeczytasz m.in. w publikacjach:

• Cannabinoids as neuroprotective agents in traumatic brain injury
• The therapeutic potential of the cannabinoids in neuroprotection

Działanie kannabinoidów cały czas poddawane jest badaniom. Mają one potwierdzone właściwości, ale często w badaniach prowadzonych na modelach zwierzęcych. Potrzeba większej ilości badań prowadzonych na pacjentach, by móc wskazać konkretny kannabinoid jako lek na daną chorobę. Kannabinoidy nie są na ten moment uznane jako lek w łagodzeniu objawów encefalopatii pourazowej, ale ich profil przeciwbólowy, przeciwzapalny i neuroprotekcyjny (zmniejszają obrzęk mózgu, stan zapalny, uszkodzenia) jest obiecujący w tym zakresie.

THC

Często jest tak, że najlepsze efekty terapeutyczne daje synergia różnych kannabinoidów i terpenów obecnych w konopiach. Medyczna marihuana, czyli zawarte w suszu różne proporcje THC i CBD wzmacniają wzajemnie swoje działanie. Co więcej, CBD może częściowo niwelować niepożądane działanie psychoaktywnego THC. THC wespół z CBD niwelują np. spastyczność mięśniową, wykazują też lepsze działanie przeciwbólowe niż osobno.

W jednym z badań na temat wpływu używania marihuany na wyniki leczenia urazowego uszkodzenia mózgu porównywano ze sobą grupę zażywającą THC z grupą kontrolną. Na 446 przypadków pozytywny efekt stosowania THC stwierdzono u 82 – było to 18,4% osób. Jednak ogólna śmiertelność była znacznie niższa w grupie z THC (2,4% wobec 11,5% w grupie, która THC nie zażywała).^[7]

Inne kannabinoidy

Poza wymienionymi kannabinoidami również CBG, CBC jak i THCV wykazują działanie przeciwbólowe, silnie przeciwzapalne i uspokajające. Najlepsze efekty terapeutyczne daje synergia wszystkich kannabinoidow zawartych w konopiach.

Prowadzone są także badania nad zastosowaniem syntetycznego kannabinoidu (HU-211 – Deanabinol) m.in. właśnie w leczeniu pourazowych uszkodzeń mózgu.

Potencjalne skutki uboczne medycznej marihuany w CTE

Podczas stosowania medycznej marihuany u osób z przewlekłą encefalopatią pourazową mogą wystąpić działania niepożądane – takie same, jak u każdego innego użytkownika marihuany. Dla pacjentów cierpiących na to schorzenie szczególnie niebezpieczne są to bóle, zawroty głowy i stany lękowe – gdyż takie objawy już odczuwają, więc takie efekty uboczne będą tylko nasilać pierwotną chorobę.

Interakcje medycznej marihuany z lekami na CTE

Medyczna marihuana może wchodzić w interakcję z lekami, np. z lekami przeciwbólowymi i przeciwdepresyjnymi. THC i CBD wykazuje działanie przeciwbólowe, zatem konieczna może być modyfikacja dawek leków przeciwbólowych. CBD ma działanie uspokajające, może nasilać działanie leków o podobnym profilu. W skrajnych przypadkach prowadzić do groźnego zespołu serotoninowego podczas stosowania leków przeciwdepresyjnych razem z CBD. Ponadto leki przeciwdepresyjne mogą podnosić poziom THC. Znanych interakcji leków i kannabinoidów jest kilka tysięcy – odpowiednio dobrać leczenie może tylko doświadczony lekarz.

Pamiętaj, stosowanie medycznej marihuany zawsze odbywa się pod nadzorem lekarza.

Źródła

1. Encefalopatia bokserska – problem logopedyczny – Jolanta Panasiuk
2. Cerebrastenia pourazowa i encefalopatia pourazowa – trudności opiniodawcze – Iwona Ptaszyńska-Sarosiek, Anna Niemcunowicz-Janica, Marcin Filimoniuk, Zofia Wardaszka, Magdalena Okłota, Michał Szeremeta, Adam Sackiewicz
3. Zastosowanie naturalnych kannabinoidów i endokannabinoidów w terapii – Arkadiusz Kazula
4. Kannabinoidy w medycynie paliatywnej – Małgorzata Krajnik, Zbigniew Żylicz
5. Cannabinoids as neuroprotective agents in traumatic brain injury
6. The therapeutic potential of the cannabinoids in neuroprotection
7. Nguyen, B. M., Kim, D., Bricker, S., Bongard, F., Neville, A., Putnam, B., Smith, J., & Plurad, D. (2014). Effect of marijuana use on outcomes in traumatic brain injury. The American surgeon, 80(10), 979–983.