Kannabinoidy to związki, które oddziałują na receptory kannabinoidowe, wywołując tym samym określone reakcje w organizmie. Pisaliśmy wielokrotnie o działaniu THC i CBD. Neuroprzekaźniki to substancje, które również w istotny sposób wpływają na wiele funkcji życiowych. Czy kannabinoidy mogą wpływać na wydzielanie insuliny i pracę trzustki? Tego dowiesz się z artykułu.
Czym jest insulina i jaką odgrywa rolę w cukrzycy?
Zacznijmy od krótkiego wyjaśnienia czym jest insulina.
- Insulina jest anabolicznym hormonem peptydowym, wydzielanym przez trzustkę, a dokładniej przez komórki beta (wyspy Langerhansa). Wykrycie tego hormonu (w 1922 roku) było przełomowe, ponieważ pozwoliło zawalczyć z chorobą, jaką jest cukrzyca.
- Główne zadanie insuliny to obniżanie poziomu glukozy we krwi.
Trzustka zbudowana jest z warstwy zewnątrzwydzielniczej – wydzielającej enzymy trawienne oraz wewnątrzwydzielniczej, która odpowiedzialna jest za wydzielanie właśnie insuliny i glukagonu.
Komórki alfa wydzielają w trzustce glukagon, który ma działanie przeciwstawne do insuliny, jego uwalniane obserwuje się w przypadku niedocukrzenia (hipoglikemii), wtedy też jest aplikowany choremu.
Insulina ma znaczącą rolę w procesie metabolizmu nie tylko węglowodanów, ale również białek i tłuszczów.
Rodzaje cukrzycy
Wyróżniamy, w podstawowym podziale, dwa typu cukrzycy:
- typ I, insulinozależna – komórki trzustki nie wytwarzają insuliny i trzeba ją dostarczać do organizmu za pomocą specjalnych urządzeń – forma zastrzyków,
- typ II, insulinooporność – trzustka wytwarza zbyt mało insuliny, ten typ cukrzycy często występuje u osób otyłych, unikających aktywności fizycznej, leczenie polega na podawaniu tabletek obniżających poziom glukozy, jeżeli terapia jest nieskuteczna, wdrażane są zastrzyki.
Kannabinoidy a insulina
Kannabinoidy (fitokannabinoidy) to związki obecne w konopiach, które oddziałują na organizm poprzez receptory kannabinoidowe CB1 i CB2. Układ kannabinoidowy, którego częścią są wskazane receptory, odpowiada za stan równowagi organizmu – jest to tzw. homeostaza. Receptory kannabinoidowe rozsiane są po całym organizmie, zlokalizowane są również w trzustce.
„Udowodniono, że stymulacja receptorów CB1 wiedzie do pobudzenia wydzielania insuliny, somatostatyny i glukagonu, natomiast aktywacja receptorów CB2 działa hamująco na sekrecję insuliny. Wyniki powyższych badań sugerują, że receptory kannabinoidowe mogą stanowić cel terapeutyczny w leczeniu zaburzeń homeostazy glukozy”
Wpływ kanabinoidów na układ wydzielania wewnętrznego – Magdalena Borowska, Agata Czarnywojtek, Nadia Sawicka-Gutaj, Kosma Woliński, Maria T. Płazińska, Przemysław Ł. Mikołajczak, Marek Ruchała
Insulina a THC
Badania udziału kannabinoidów w zakresie wydzielania insuliny są rozbieżne. Jedno z nich mówi o tym (jest to badanie grupy amerykańskich pacjentów), że THC (czyli psychoaktywny składnik marihuany) może podnosić poziomu glukozy i doprowadzić do stanu przedcukrzycowego. Jak wiadomo, stan przedcukrzycowy może zapoczątkować rozwój cukrzycy, jeśli nie zostaną zmienione nawyki żywieniowe, dotyczące aktywności fizycznej itp.
Kolejne badanie przeprowadzone przez polską grupę naukowców (pod kierunkiem pani prof. Agnieszki Dobrzyń) wskazuje, że palenie marihuany, czyli THC może przyczyniać się do rozwoju cukrzycy typu II. Po szybkim wniknięciu do organizmu THC i aktywacji receptorów CB1, zostaje zachwiana naturalna równowaga organizmu i działanie naturalnych endokannabinoidów. Z powodu wniknięcia do organizmu THC zaburzona zostaje praca komórek trzustki, uaktywnia się receptor CB1 i komórki beta, odpowiedzialne za wydzielanie insuliny. Wielu użytkowników marihuany doświadcza uczucia głodu, bowiem w wyniki działania insuliny spada poziom glukozy we krwi, co sprawia, że sięgają oni po większe ilości jedzenia, co z kolei grozi rozwojem otyłości i tym samym cukrzycy typu II.
Wspomina o tym również inna praca:
Obecnie wiadomo, że za wzrost poboru pożywienia, zależny od receptorów CB1, odpowiada przede wszystkim główny bioaktywny komponent konopi — D9−tetrahydrokannabinol (D9−THC).
Wpływ kanabinoidów na układ wydzielania wewnętrznego – Magdalena Borowska, Agata Czarnywojtek, Nadia Sawicka-Gutaj, Kosma Woliński, Maria T. Płazińska, Przemysław Ł. Mikołajczak, Marek Ruchała
Insulina a CBD
Jak działa drugi z najlepiej przebadanych kannabinoidów, czyli CBD (kannabidiol), który nie wykazuje działania psychoaktywnego?
Otóż w toku przeprowadzonych badań, które wymagają jeszcze potwierdzenia, ustalono, że CBD może być w pewnym zakresie skuteczne w leczeniu cukrzycy, wspomaganiu terapii. Mowa tu o przeciwzapalnym, przeciwbólowym i neuroprotekcyjnym (ochrona osłonki mielinowej włókien nerwowych) działaniu CBD – pacjenci chorzy na cukrzycę mają powikłania w postaci neuropatii (uszkodzenie nerwów).
W badaniach na myszach udowodniono, że CBD może spowalniać rozwój cukrzycy typu I, łagodząc stany zapalne w organizmie (w trzustce). Cukrzyca wynika ze stanu zapalnego trzustki (jest to choroba autoimmunologiczna), co blokuje wydzielanie się insuliny z uszkodzonych komórek beta.
W zakresie cukrzycy typu II CBD – regulując metabolizm – może częściowo zapobiegać rozwojowi otyłości.
Źródła:
- https://zdrowie.pap.pl/uzaleznienia/niebezpieczna-gra-z-kannabinoidami
- Wpływ kanabinoidów na układ wydzielania wewnętrznego – Magdalena Borowska, Agata Czarnywojtek, Nadia Sawicka-Gutaj, Kosma Woliński, Maria T. Płazińska, Przemysław Ł. Mikołajczak, Marek Ruchała
- https://www.doz.pl/czytelnia/a15662 Insulina__mechanizm_dzialania_rola_w_organizmie_normy_badania_i_wskazania
- https://www.medonet.pl/zdrowie,marihuana-podnosi-poziom-cukru-we-krwi–to-moze-grozic-rozwojem-cukrzycy,artykul,1719330.html
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27767974/ – Experimental cannabidiol treatment reduces early pancreatic inflammation in type 1 diabetes
