Czy kannabinoidy są związkami, które mogą okazać się pomocne w łagodzeniu objawów cukrzycy? W jakim zakresie można je wykorzystać? W naszym opracowaniu znajdziesz najważniejsze informacje na temat właściwości kannabinoidów oraz ich wpływu na przebieg cukrzycy.

Cukrzyca i jej objawy

Przyjmuje się, że 1 na 10 osób w Polsce ma cukrzycę, co daje liczbę ok. 3,5 mln osób!
Wielu z nich nie wie, że na cukrzycę choruje.

Cukrzyca to przewlekła choroba polegająca na zaburzeniach wytwarzania insuliny przez trzustkę. Insulina jest hormonem, który transportuje glukozę z krwi do komórek, powodując obniżenie jej poziomu we krwi.

Charakterystyka choroby

Wyróżniamy następujące rodzaje cukrzycy:

  • Typu I (insulinozależna) – trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny/nie wytwarza jej w ogóle, czego efektem jest wysoki poziom glukozy w organizmie i szereg niekorzystnych objawów. Układ odpornościowy niszczy komórki beta trzustki, które produkują insulinę. W tym przypadku jest to choroba autoimmunologiczna. Pacjenci muszą kilka razy dziennie podawać sobie insulinę w postaci zastrzyków lub przy użyciu specjalnej pompy insulinowej. Cukrzyca typu I występuję najczęściej u dzieci i młodzieży.
  • Typu II – trzustka wytwarza w tym przypadku zbyt małe ilości insuliny lub insulina nie działa prawidłowo (insulinooporność). Ten typ cukrzycy obserwuje się najczęściej u osób starszych, otyłych, jedzących dużo cukrów prostych, unikających aktywności fizycznej. Pacjenci są leczeni tabletkami, które zmniejszają insulinooporność, zdarza się jednak, że wielu pacjentów finalnie, po wielu latach, rozpoczyna terapię z użyciem insuliny podawanej w zastrzykach.
  • Cukrzyca ciążowa – zaburzenia tolerancji glukozy – pojawia się w okresie ciąży. Powodem podwyższonego poziomu glukozy są zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety na skutek rozwijającego się płodu. Po 22 tygodniu ciąży ciężarnej wykonuje się tzw. test obciążenia glukozą. Jeżeli u pacjentki rozpoznano cukrzycę, kończy się ona wraz z momentem porodu, niemniej jednak istnieje ryzyko rozwoju w przyszłości cukrzycy typu II.
  • Cukrzyca typu LADA/MODY – pierwsza LADA (późno ujawniająca się cukrzyca typu I) zbliżona do cukrzycy typu I – dotyczy głównie osób dorosłych, druga MODY przypomina cukrzycę typu II, ale występuje u osób młodych, bez nadwagi.

Cukrzyca jest to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią wynikającą z efektu wydzielania i/lub działania insuliny. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.

Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę – Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna rok 2009, tom 9, Suplement A

Przyczyny choroby

Jakie wyróżniamy przyczyny cukrzycy? Zależą one od typu cukrzycy, są to np.:

  • czynnik genetyczny,
  • nadwaga,
  • złe nawyki żywieniowe,
  • brak aktywności fizycznej.

Czynnik genetyczny podaje się jako możliwą przyczynę cukrzycy typu I, choć nie zawsze jest to prawidłowość. Wskazuje się również np. silny stres czy ekspozycję na wirusy jako czynniki mogące generować ryzyko zachorowania na cukrzycę typu I. Cukrzyca typu I jest chorobą autoimmunologiczną.

W przypadku cukrzycy typu II jako przyczyny wymienia się złe nawyki żywieniowe, otyłość, brak aktywności fizycznej, ale istotną rolę odgrywa tu również czynnik genetyczny (cukrzyca typu II występująca w rodzinie).

Diagnostyka

glukometr cukrzyca

Podstawą diagnostyki jest szczegółowy wywiad lekarski. Zazwyczaj pacjent zgłasza się do lekarza rodzinnego z objawami zmęczenia, senności, ubytku wagi, silnego pragnienia, częstomoczu, trudno gojących się ran, suchości skóry. Pacjent z podejrzeniem cukrzycy kierowany jest na badanie poziomu glukozy we krwi.

Prawidłowa glikemia to wynik badania poziomu glukozy na czczo mieszczący się w zakresie: 72- 99 mg/dl. Wynik powyżej 100 mg/dl to wskazanie do dalszej diagnostyki. Potwierdzeniem cukrzycy jest dwukrotny nieprawidłowy wynik poziomu glukozy powyżej 126 mg/dl.

Ze świeżo zdiagnozowaną cukrzycą (głównie typu I) pacjent jest umieszczany w szpitalu celem wyrównania glikemii i przygotowania go do życia z tą chorobą.

Konwencjonalne metody leczenia

W przypadku cukrzycy typu I formą leczenia jest codzienne podawanie insuliny – insulinoterapia (za pomocną specjalnych penów lub pompy insulinowej) oraz stosowanie odpowiedniej diety (niski indeks glikemiczny). U pacjentów z cukrzycą typu II stosuje się również dietę, a także leki przeciwcukrzycowe (tabletki). Wskazana jest także aktywność fizyczna.

Dieta chorego na cukrzycę powinna zawierać warzywa, kasze, brązowy ryż, pełnoziarniste makarony, pieczywo, ryby, chude mięso, produkty przygotowywane na parze itp.

O sposobie leczenia i dawkowaniu zawsze decyduje lekarz diabetolog!

O czym jeszcze trzeba pamiętać?

Ważnym elementem przygotowania pacjenta do życia z cukrzycą jest edukacja jego samego, jak i członków rodziny (obsługa glukometru, podawanie insuliny, dieta, postępowanie w przypadku hipo- i hiperglikemii).

Leczenie cukrzycy medyczną marihuaną

medyczna marihuana susz

Wielokierunkowe działanie kannabinoidów badane jest pod kątem wspomagania leczenia wielu jednostek chorobowych. W tym także cukrzycy. Przyjrzyjmy się, który kannabinoid może mieć korzystny wpływ na łagodzenie objawów cukrzycy.

CBD

Przez świat medyczny najczęściej analizowany i wykorzystywany jest m.in. przeciwzapalny, przeciwbólowy i neuroprotekcyjny potencjał niepsychoaktywnego CBD (kannabidiolu). Wiele chorób przebiega ze stanem zapalnym oraz bólem.

Zaczęto analizować możliwości włączenia kannabidiolu do leczenia cukrzycy. Potrzeba jeszcze wielu badań, ale wnioski, które pojawiły się do tej pory, są obiecujące.

Jak to się przekłada na cukrzycę?

Najistotniejszym aspektem CBD w zakresie wpływu na cukrzycę jest jego potencjał przeciwzapalny i neuroprotekcyjny (polegający na ochronie neuronów). A jednym z powikłań w przypadku wieloletniej cukrzycy może być neuropatia, czyli uszkodzenie nerwu lub nerwów.

Wspomina o tym badanie – Wpływ kannabidiolu na wyniki cukrzycy i choroby współistniejące z przewlekłą hipoperfuzją mózgu u szczurów w średnim wieku. Wykazało ono neuroprotekcyjne działanie i zmniejszenie stanu zapalnego układu nerwowego po podaniu szczurom CBD.

Jedna z prac Konopie i kannabinoidy – Paweł Siudem, Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska podaje, że kannabidiol (CBD):

„Ponadto istnieją doniesienia o tym, że kannabidiol może działać przeciwzapalnie, a więc korzystnie w: (…) kardiomiopatii* związanej z cukrzycą typu- 1 oraz w cukrzycy typu-2”

*Kardiomiopatia cukrzycowa jest upośledzeniem kurczliwości serca w wyniku zmian metabolicznych zachodzących w komórkach mięśnia sercowego, co prowadzi do nieprawidłowego jego działania. U osób z cukrzycą występuje zwiększone ryzyko rozwoju choroby układu krążenia. (źródło mp.pl)

Jak napisaliśmy wcześniej, cukrzyca typu I to choroba autoimmunologiczna, komórki układu odpornościowego niszczą komórki trzustki. Naturalne kannabinoidy, jak CBD, mogą wpływać regulująco na układ immunologiczny.

Kolejne badanie – Eksperymentalne leczenie kannabidiolem zmniejsza wczesne zapalenie trzustki w cukrzycy typu 1 pokazało, że wdrożenie CBD do terapii myszy chorych na cukrzycę może opóźniać pojawienie się cukrzycy typu I oraz zmniejszać stan zapalny.

Ponadto, w przypadku cukrzycy typu II problemem jest insulinooporność wynikająca m.in. z otyłości. CBD może wpływać na metabolizm, przyspieszając go, co chroni przed rozwojem nadwagi.

Synergia CBD i THC daje dobre efekty przeciwbólowe, co potencjalnie może być wykorzystane w wielu chorobach, również cukrzycy.

THC – syntetyczny Nabilon

Nabilon, syntetyczny kannabinoid (THC) wykazał skuteczność w niwelowaniu bólu obwodowej neuropatii cukrzycowej u pacjentów. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22921260/.

Podsumowując:

CBD może pomóc w leczeniu cukrzycy w zakresie:

  • przyspieszenia metabolizmu,
  • działania przeciwzapalnego i neuroprotekcyjnego,
  • regulowania poziomu insuliny,
  • zmniejszania bólu.

Potencjalne skutki uboczne medycznej marihuany w cukrzycy

Podczas stosowania medycznej marihuany u chorych z cukrzycą mogą pojawiać się działania niepożądane. Będą one podobne do tych, jakich doświadcza większość użytkowników marihuany.

W przypadku cukrzyków niebezpiecznym efektem ubocznym może być wzmożony głód. Warto więc przygotować odpowiednie przekąski i odpowiednią ilość insuliny. Pod wpływem marihuany racjonalne myślenie i planowanie może być utrudnione, dlatego dobrze być zawczasu przygotowanym na tzw. gastro.

Interakcje medycznej marihuany z lekami na cukrzycę

Medyczna marihuana może wchodzić w interakcję z lekami stosowanymi w leczeniu cukrzycy, np. gliklazyd, glimepiryd, glipizyd czy tolbutamid. Wśród efektów zauważano pogorszanie zdolności organizmu do metabolizowania tych substancji – zarówno w przypadku THC, jak i CBD.

Dlatego też o włączeniu kannabinoidów do terapii zawsze decyduje lekarz.

Pamiętaj:

Chorujesz na cukrzycę? Kannabinoidy mogą wesprzeć proces leczenia. Szukasz rzetelnych informacji? Zgłoś się do kliniki konopnej. Wykwalifikowani lekarze odpowiedzą na wszystkie pytania i doradzą, jakie leczenie będzie najlepsze dla danego pacjenta.

Źródła

  1. https://diabetyk.org.pl/typy-cukrzycy/
  2. https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/typ2/65891,cukrzyca-typu-2
  3. Konopie i kannabinoidy – Paweł Siudem, Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska
  4. www.gov.pl/web/psse-siedlce/swiatowy-dzien-walki-z-cukrzyca-2021
  5. https://www.mojacukrzyca.org
  6. https://www.mp.pl/cukrzyca/aktualnosci/147908,odkryto-mechanizm-powstawania-wady-serca-u-cukrzykow
  7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22921260/
  8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30430393/
  9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27767974/