Lecznicze właściwości kannabinoidów przydatne są we wspomaganiu terapii szerokiej grupy schorzeń. Czy osteoporoza może być jednym z nich? Z opracowania dowiesz się, w jakim zakresie leczenia pomocna może być medyczna marihuana w tym schorzeniu.
Osteoporoza i jej objawy
Pierwsze skojarzenie z osteoporozą to ludzie starsi. Kto może zachorować na osteoporozę i jakie choroba daje objawy?
Charakterystyka choroby
Osteoporoza kojarzy się głównie z osobami w podeszłym wieku (to osteoporoza pierwotna). Faktem jest, że problem ten dotyczy w większości kobiet po okresie menopauzy (spadek estrogenów), chociaż problem ten dotyka również mężczyzn. Choroba ta może wystąpić także u osób młodszych, z innymi schorzeniami (choroby tarczycy, cukrzyca, choroby zapalne, reumatoidalne zapalenie stawów, stosowanie niektórych leków). Mówimy wtedy o osteoporozie wtórnej.
Wraz z wiekiem zmienia się struktura kości, skutkiem tego jest większa podatność na złamania. Mówi się, że kości osoby z osteoporozą mają strukturę gąbki
Objawem osteoporozy zazwyczaj jest ból. Może się zdarzyć, że osoba starsza nie ma nawet świadomości, że doszło wcześniej do złamania. Ból, pochylona sylwetka wpisane są w okres wieku starczego. A złamania mogą zostać przeoczone, dopiero przypadkowa diagnostyka je ujawnia. Ostre, nagłe złamania (np. kręgu kręgosłupa, kości przedramienia) dają silne objawy bólowe, drętwienia, ograniczonej ruchomości. Czasami w przebiegu choroby u osób starszych może pojawić się pogorszenie nastroju czy nawet depresja.
Osteoporoza, to choroba szkieletu charakteryzująca się zwiększonym ryzykiem złamań kości w następstwie zmniejszenia jej odporności mechanicznej. Odporność mechaniczna zależy zarówno od gęstości mineralnej kości (BMD), jak i jakości tkanki kostnej.
Osteoporoza jako choroba społeczna i cywilizacyjna – metody profilaktyki – Jolanta Dardzińska, Hanna Chabaj-Kędroń, Sylwia Małgorzewicz
Przyczyny choroby
Przyczyną osteoporozy jest zmniejszenie gęstości mineralnej kości. Jest to naturalny proces starzenia się organizmu (osteoporoza pierwotna). Istnieje jednak kilka czynników, które mogą przyspieszać proces starzenia się układu kostnego. Wymienia się tutaj m.in. małą aktywność fizyczną, złą dietę (mała ilość wapnia, witaminy D), palenie papierosów czy picie alkoholu. W przypadku osteoporozy wtórnej przyczyną jej występowania są współistniejące choroby (np. cukrzyca, nadczynność tarczycy, choroby reumatyczne czy wczesna menopauza) oraz zażywane leki (np. glikokortykosteroidy czy leki stosowane w leczeniu padaczki).
Diagnostyka
Diagnostyka obejmuje szczegółowy wywiad z pacjentem, również dotyczący przebytych złamań i przeanalizowanie czynników ryzyka występowania osteoporozy.
Wśród metod diagnostycznych wymienić można kalkulator FRAX (ocena ryzyka wystąpienia osteoporozy u danej osoby w ciągu 10 lat), densytometria kości techniką DEXA (badania gęstości kości), badanie radiologiczne czy rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa. Wykonywane są również badania laboratoryjne (np. morfologia, stężenie wapnia, fosforu).
Konwencjonalne metody leczenia
Celem jest przede wszystkim zapobieganie załamaniom poprzez stosowanie profilaktyki. Pacjent musi stosować leki przepisane przez lekarza (suplementacja wapnia, witaminy D), leki zmniejszające ryzyko złamań – przykładowo bisfosfoniany (np. alendronian, rizedronian), a także np. raloksyfen. W przypadku wystąpienia złamań stosuje się leczenie zachowawcze i operacyjne. Wskazana jest także rehabilitacja. Jeżeli mamy do czynienia z osteoporozą wtórną, leczenie obejmuje chorobę podstawową i profilaktykę jak wyżej.
Leczenie osteoporozy medyczną marihuaną
Czy kannabinoidy mogą wesprzeć terapię leczenia osteoporozy? Nie ma wielu badań dotyczących tego tematu, niemniej jednak właściwości przeciwbólowe czy przeciwzapalne mogą korzystnie wpływać na łagodzenie objawów towarzyszących tej jednostce chorobowej.
THC
Wiemy, że CBD wykazuje m.in. działanie przeciwzapalne, a THC przeciwbólowe. Oba związki są częścią medycznej marihuany, czyli surowca (suszu) pochodzącego z kontrolowanych upraw, o ściśle określonym składzie (proporcjach CBD-THC).
W publikacji Ziołolecznictwo. Konopie – konopie siewne i medyczna marihuana – wyd. Arystoteles – czytamy o możliwej roli CBD i THC w łagodzeniu przebiegu osteoporozy:
„Okazuje się, że kannabinody zawarte w marihuanie mogą stymulować odpowiednie receptory. Na przykład CBD stymuluje wytwarzanie enzymu związanego z syntezą kolagenu (jednego z najważniejszych budulców kości, chrząstek, ścięgien, stawów oraz skóry). Badania potwierdzają również, że THC może stymulować proces zrastania się kości oraz łagodzić towarzyszący temu ból”
CBD
Co jeszcze wiemy o roli kannabinoidów w leczeniu osteoporozy?
Dzięki odkryciu układu endokannabinoidowego, wiemy już, że kannabinoidy mogą oddziaływać na receptory kannabinoidowe rozsiane po całym organizmie – receptory takie znajdują się również w kościach. Układ endokannabinoidowy odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie organizmu, zatem ma wpływ także na stan kości. CBD, poprzez wpływ na wspomniany układ endokannabinoidowy, może brać udział w procesie gojenia się złamań i regeneracji kości.
Kannabinoidy wspierają terapię, nie są obecnie stosowane w monoterapii, ale pomagają w niwelowaniu objawów.
Jedno z badań wykazało (na modelu zwierzęcym – doświadczenie na szczurach), że CBD może poprawiać szybkość gojenia się złamań. Wyniki te trzeba poprzeć kolejnymi badaniami, ale są obiecujące.
Medyczna marihuana może być wsparciem w leczeniu osteoporozy w zakresie: łagodzenia bólu, poprawy samopoczucia u pacjentów oraz, jak wykazały wstępne badania, wpływać również na proces gojenia się złamań.
Inne kannabinoidy
Medyczna marihuana to poza najbardziej przebadanymi THC i CBD również inne, cenne kannabinoidy. Profil przeciwbólowy prezentują również CBG oraz CBC. Wykazano także skuteczność THCV w leczeniu złamań i odbudowie kości.
Potencjalne skutki uboczne medycznej marihuany w osteoporozie
Możliwe skutki uboczne stosowania medycznej marihuany przy osteoporozie są podobne do tych, jakich mogą doświadczać wszyscy użytkownicy marihuany. Należy jednak pamiętać, że każdy pacjent może inaczej zareagować na kannabinoidy (wpływ ma na to ogólny stan zdrowia, wiek, zażywane leki i wiele innych czynników).
Interakcje medycznej marihuany z lekami na osteoporozę
Jak każdy lek, medyczna marihuana może wchodzić w interakcję ze stosowanymi lekami, w tym na osteoporozę. Na przykład CBD może zmniejszać szybkość wydalania raloksyfenu, co może powodować zwiększenie się poziomu w surowicy i nasilenie działań niepożądanych. Ostrożnie należy również łączyć medyczną marihuanę z lekami przeciwbólowymi i przeciwdepresyjnymi. Lista interakcji liczy kilka tysięcy pozycji – lekarz dobierze terapię w taki sposób, by zminimalizować szansę na ich wystąpienie.
W przypadku zdiagnozowanej osteoporozy zawsze należy realizować zalecenia i leczenie wdrożone przez lekarza prowadzącego. Kannabinoidy mogą wspierać terapię m.in. w zakresie niwelowania bólu. Jeżeli szukasz informacji na temat medycznej marihuany, skontaktuj się z kliniką konopną.
Źródła
- https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/64948,osteoporoza
- Cannabidiol, a Major Non-Psychotropic Cannabis Constituent Enhances Fracture Healing and Stimulates Lysyl Hydroxylase Activity in Osteoblasts https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25801536/
- Ziołolecznictwo. Konopie – konopie siewne i medyczna marihuana – Wyd. Arystoteles
- Komu pomaga medyczna marihuana? – D. Rogowska-Szadkowska
- Osteoporoza jako choroba społeczna i cywilizacyjna – metody profilaktyki – Jolanta Dardzińska, Hanna Chabaj-Kędroń, Sylwia Małgorzewicz
