Trądzik to nie tylko problem kosmetyczno-estetyczny, ale choroba, którą należy leczyć. Czy możemy wykorzystać cenne właściwości związków pozyskiwanych z konopi do leczenia tego schorzenia? Okazuje się, że jest to możliwe!

Trądzik i jego objawy

O trądziku słyszał każdy, większość z nas miała z nim styczność. Dotyka on nie tylko młodzież w okresie dojrzewania, ale również osoby dorosłe. Czym charakteryzuje się trądzik?

Charakterystyka choroby

  • Trądzik (pospolity) jest chorobą przewlekłą, objawiającą się łojotokiem, krostkami i grudkami. Przyczyną powstawania trądziku jest przede wszystkim nadmierna aktywność gruczołów łojowych, co sprzyja powstawaniu zaskórników, krostek i w konsekwencji zmian zapalnych. Trądzik zwykle kojarzy się z okresem dojrzewania i hormonami, ale może występować również u dorosłych. Inna jest wtedy zazwyczaj przyczyna jego powstawania. Jedną z przyczyn powstawania trądziku u dorosłych może być stres i/lub niewłaściwa dieta.
infografika na temat trądziku
OPRACOWANIE WŁASNE HEMPLO

Trądzik pospolity obserwowany jest głównie w grupie ludzi młodych (dane mówią o przedziale 12-25 lat). Dorośli mogą również zmagać się z trądzikiem (tzw. późnym, wiek nawet 40-50 lat) lub z trądzikiem różowatym, dotyczy on kobiet i mężczyzn w przedziale 30-60 lat.

Przyczyny choroby

Przyczyną powstawania zmian trądzikowych jest zaburzone wydzielanie łoju (nadmierna aktywność gruczołów łojowych) i rozwój stany zapalnego mieszka włosowo-łojowego. Wymienia się również zaburzenia hormonalne, stres. W przypadku trądziku różowatego (rumień z grudkami, krostkami, obecność pajączków naczyniowych) przyczyną może być przewlekły stres dotykający dorosłych, niewłaściwa dieta, choroby (np. tarczycy), zaburzenia hormonalne lub określone leki, które były zażywane, nadmierna ekspozycja na słońce, a także obecność pasożyta o nazwie nużeniec ludzki. Warto podkreślić, że czynnik genetyczny również odgrywa istotną rolę w występowaniu trądziku.

„Trądzik nie jest chorobą infekcyjną, ale u chorych stwierdza się wiele bakterii z rodzaju Propionibacterium acnes, P. granulosum, P. avidum oraz drożdżopodobne grzyby Malassezia furfur. W wykwitach zapalnych liczba bakterii zwiększa się 10-krotnie. Bakterie nie biorą udziału w powstawaniu zaskórników, ale ich liczba zmniejsza się w trakcie leczenia antybakteryjnego”

https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74475,tradzik-pospolity

Diagnostyka

Diagnostyka obejmuje dokładny wywiad lekarski (np. objawy, okres pojawienia się zmian, czy są zażywane jakieś leki, rodzaj wykonywanej pracy itp.) oraz ocenę zmian skórnych dokonaną przez lekarza dermatologa. Lekarz może również skierować (głównie osoby dorosłe) na badania hormonalne (np. prolaktyna, kortyzol), a także standardowe badania, jak np. morfologia czy poziom glukozy we krwi. Niestety, trądzik jest chorobą przewlekłą, nawracającą, może mieć przebieg łagodny, umiarkowany lub ciężki.

Konwencjonalne metody leczenia

W zależności od rodzaju i nasilenia zmian można zastosować schemat leczenia miejscowego lub ogólnego. Leczenie miejscowe obejmuje zastosowanie kremów, maści, żeli na zmienioną chorobowo skórę – np.kwas azelainowy, nadtlenek benzoilu, retinoidy, kremy zawierające antybiotyk. Leczenie ogólne polega na antybiotykoterapii (antybiotyki z grupy tetracyklin), podawaniu hormonów, także witamin np. PP, B6, B2. W przypadku trądziku o ciężkim przebiegu, w braku odpowiedzi na antybiotykoterapię, zastosowanie ma izotretynoina. W objawach trądziku różowatego, poza ww. lekami, stosowany jest w leczeniu także metronidazol oraz iwermektyna (nowy lek o dużej skuteczności). O leczeniu zawsze decyduje lekarz. Warto pamiętać o stosowaniu łagodnych kosmetyków, odpowiedniej diecie i w miarę możliwości unikaniu sytuacji stresowych.

Leczenie trądziku medyczną marihuaną i kannabinoidami

Kannabinoidy, jak i olej konopny mogą stanowić cenne wsparcie w leczeniu trądziku. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym oraz przeciwbakteryjnym kannabinoidy pozwalają na zmniejszanie stanu zapalnego. Z kolei bogactwo składników zawartych w oleju konopnym, pozyskiwanym z nasion konopi siewnych, łagodzi i regeneruje podrażnioną skórę.

CBD

Różne badania wykazały, że CBD hamuje nadmierną syntezę lipidów (lipogenezę) w hodowlach sebocytów, które były wstępnie traktowane związkami wywołującymi stan zapalny. Przeciwzapalne działanie CBD zaobserwowano również w redukcji cytokiny zapalnej TNF-α. Stwierdzono, że leczenie CBD zmniejsza ekspresję cytokin zapalnych w sebocytach. Wyniki badań sugerują potencjał kliniczny CBD w leczeniu trądziku.

Inne publikacje również podkreślają przeciwzapalny oraz przeciwbakteryjny profil kannabidiolu (CBD), co sprawia, że związek ten może stanowić alternatywę dla standardowych leków w leczeniu zmian trądzikowych. Kannabidiol ma hamować namnażanie się zapalnych cytokin, a także ograniczać wzrost komórek łojowych.

„Obiecujące doniesienia przyczyniły się do przeprowadzenia badań w kierunku oceny działania przeciwzapalnego CBD wobec ludzkich komórek gruczołów łojowych. W 2014 roku Oláh i wsp. wykazali, że CBD uniemożliwia wzrost stężenia cytokinin odpowiedzialnych za stan zapalny oraz hamuje wzrost komórek łojowych (in vitro i in vivo). Ponadto naukowcy postulują, że CBD może w sposób zarówno ilościowy, jak i jakościowy, normalizować nadmierną i nieprawidłową produkcję lipidów, która często prowadzi do rozwoju trądziku. Na podstawie tych doniesień można więc wnioskować o potencjalnym przeciwtrądzikowym działaniu kannabidiolu”

Kannabidiol – charakterystyka i zastosowanie w kosmetologii i dermatologii – Mirosława Grymel, Patrycja Grabiec, Kamila Nurkowska

THC

THC (tetrahydrokannabinol) nie jest obecnie rozpatrywany w kontekście leczenia zmian trądzikowych.

Olej konopny

Rozpatruje się natomiast potencjalne działanie przeciwtrądzikowe innej pochodnej rośliny konopi, a mianowicie ekstraktów z jej nasion.

Ekstrakty z nasion konopi również nie wykazują właściwości psychotropowych i również mogą mieć działanie przeciwzapalne. W badaniach in vitro 0,6% ekstrakt zmniejszył stan zapalny w ludzkich keratynocytach poprzez regulację cytokin prozapalnych, IL-1β i IL-8.37. Stwierdzono także, że hamuje on nadprodukcję zapalnego rodnika – tlenku azotu w tych samych komórkach. W badaniu na ludziach oceniającym bezpieczeństwo i skuteczność ekstraktów z nasion konopi w leczeniu trądziku, stwierdzono, że 3% ekstrakty z nasion konopi zmniejszają wywołane stanem zapalnym zaczerwienienie skóry. Ponadto stwierdzono, że stosowanie 3% kremu z wyciągiem z nasion konopi na policzki, dwa razy dziennie przez 12 tygodni, było bezpieczne, dobrze tolerowane, nie powodowało alergii i nie wywoływało podrażnień u pacjentów.[1]

Należy pamiętać, by odróżniać olej – pozyskiwany z tłoczenia nasion konopi – od olejku pochodzącego z kwiatostanów. Kremy zawierające olej konopny złagodzą podrażnienia i zaczerwienie skóry, które często towarzyszą trądzikowi, a także uregulują pracę gruczołów łojowych. Publikacje podkreślają szczególnie cenną rolę kwasu linolowego, karotenoidów oraz chlorofilu, obecnych w oleju konopnym, w łagodzeniu zmian trądzikowych.

Olej z nasion konopi zawiera dużą ilość NNKT niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych – w tym kwas linolowy, który odgrywa ważną rolę w pielęgnacji skóry trądzikowej. Nadmierna praca gruczołów łojowych związana jest m.in. z niedostateczną ilością tego kwasu – uzupełnienie jego ilości poprzez nałożenie oleju konopnego stabilizuje więc ich funkcjonowanie. Kwas ten dodatkowo zmniejsza łuszczenie skóry i przyspiesza gojenie się zmian, wykazuje także działanie przeciwzapalne.[2]

Olej konopny zawiera także karotenoidy, które regulują pracę gruczołów i oczyszczają ujścia mieszków wlosowych, a chlorofil przyspiesza gojenie i działa przeciwzapalnie.[2]

W jednym z badań przetestowano skuteczność kremu z zawartością 3% ekstraktu z nasion konopi. Mężczyźni biorący udział w badaniu przez 12 tygodni smarowali połowę twarzy ww. kremem, drugą zwykłym kremem. Zaobserwowano zmniejszenie zaczerwienienia skóry oraz ilości wydzielanego sebum po stronie twarzy traktowanej kremem z konopnym ekstraktem.[3]

Potencjalne skutki uboczne medycznej marihuany w trądziku

W przypadku pacjentów z trądzikiem zastosowanie kannabinoidów lub oleju konopnego może dawać potencjalne skutki uboczne takie same, jak u każdego użytkownika CBD – z alergią włącznie, u osób wrażliwych na ww. związki. Pacjenci uczestniczący w wymienionych badaniach nie wskazywali na ządne działania niepożądane po zastosowaniu środków pozyskanych z konopi.

Interakcje medycznej marihuany z lekami na trądzik

Medyczna marihuana może wejść w interakcję z lekami stosowanymi w leczeniu trądziku, np. metronidazol, iwermektyna (CBD może zmniejszać szybkość wydalania iwermektyny, co może skutkować wyższym poziomem w surowicy). Szczególną ostrożność należy również zachować przy łączeniu kannabinoidów i antybiotyków. Podstawową formą leczenia jest standardowa terapia i leki, konopie mogą być kuracją wspomagającą.

Zmagasz się z nawracającym trądzikiem? Poza standardową terapią możliwe jest włączenie do leczenia CBD lub oleju konopnego. Zasięgnij porady w klinice konopnej. Pamiętaj również o właściwej pielęgnacji skóry (np. kremy z ekstraktami konopnymi) i odpowiedniej diecie.

Źrodła

  1. Peyravian, N., Deo, S., Daunert, S., & Jimenez, J. J. (2022). The Anti-Inflammatory Effects of Cannabidiol (CBD) on Acne. Journal of inflammation research, 15, 2795–2801. https://doi.org/10.2147/JIR.S355489
  2. Znaczenie terapeutyczne i kosmetyczne oleju konopnego – Anna Kurek-Górecka, Radosław Balwierz, Paulina Mizera, Maciej Nowak, Ewa Żurawska-Płaksej
  3. Ali, A., & Akhtar, N. (2015). The safety and efficacy of 3% Cannabis seeds extract cream for reduction of human cheek skin sebum and erythema content. Pakistan journal of pharmaceutical sciences, 28(4), 1389–1395.
  4. https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74475,tradzik-pospolity
  5. https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74530,tradzik-rozowaty
  6. Kannabidiol – charakterystyka i zastosowanie w kosmetologii i dermatologii – Mirosława Grymel, Patrycja Grabiec, Kamila Nurkowska
  7. Cannabidiol Exerts Sebostatic and Antiinflammatory Effects on Human Sebocytes
  8. Komu pomaga medyczna marihuana? – Dorota Rogowska-Szadkowska
  9. Trądzik pospolity i jego leczenie – Magdalena Biegaj, Zakład Bromatologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku