Papier to element towarzyszący nam w codziennym życiu. Wykorzystujemy go każdego dnia, od robienia biurowych notatek po czytanie tradycyjnych książek czy pakowanie prezentów. Czy słyszałeś o papierze z konopi? Trwałym i ekologicznym? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się czym charakteryzuje się papier robiony z konopi, i czy jest to przyszłościowe rozwiązanie.

Kilka faktów o konopiach

  • Konopie (Cannabis) to rośliny z gatunku konopiowatych.
  • Wyróżniamy trzy rodzaje konopi: siewne, indyjskie oraz dzikie.
  • Konopie są źródłem wielu substancji – kannabinoidów, flawonoidów czy terpenów.
  • Mają szerokie zastosowanie w medycynie – wykazują duży potencjał leczniczy – obecne stosowane są głównie jak terapia wspomagająca w leczeniu takich schorzeń, jak: padaczka, choroby onkologiczne, jaskra, cukrzyca, itp
  • Wykorzystywane były (i nadal są) w przemyśle, będąc źródłem wytrzymałych materiałów papierniczych, budowlanych, itp.

Konopie włókniste dobrym materiałem na papier?

Z uwagi na prawo oraz samą budowę roślin konopiowatych, są one idealne do produkcji papieru, ale również i tekstyliów. Z trzech dostępnych odmian to konopie włókniste (pot. siewne) są najbardziej popularnymi i rozpowszechnionymi w uprawie. Plantacje tych roślin może założyć każdy rolnik w momencie, gdy uzyska pozwolenie na wysiew. Otrzymanie go nie jest trudne, a na decyzję czeka się jedynie 30 dni (składa się je w urzędzie miasta bądź gminy).

Warto zwrócić uwagę na fakt, że jest to roślina bardzo mało wymagająca. Potrzeba jedynie dużo wody i słońca by plony były obfite. W celu zwiększenia rentowności można stosować opryski oraz nawozy. Nie jest to jednak konieczne.

Papier wytwarzany jest z konopi włóknistych, zwanych również siewnymi czy przemysłowymi. Ich uprawa jest w Polsce legalna.

  • Papier konopny wytwarza się z łyka konopnego. Jest to produkt uboczny produkcji konopi, który może zostać wykorzystany jako surowiec na wspomniany właśnie papier.

Dlaczego konopie włókniste są dobrym materiałem na papier?

  • odznaczają się wyjątkową wytrzymałością i odpornością,
  • włókno konopne jest odporne na przetarcia i żółknięcie,
  • wykazuje dużą elastyczność materiału.
jak powstaje papier z konopi

Jak powstaje papier z konopi?

Papier powstaje w łyka konopnego, które stanowi około 80% całości łodygi. Oddzielane są długie włókna, wewnątrz których znajduje się łyko miękkie zawierające ponad 70% celulozy.

Do produkcji papieru z konopi nie używa się wybielaczy stosowanych przy produkcji drzewnej (np. toksyczny chlor). W przypadku konopi jest to nadtlenek wodoru (np. stomatologia wykorzystuje go do wybielania zębów).

Do produkcji papieru konopnego potrzebna jest specjalistyczna technologia, sprzęt, nowe fabryki oraz sieć transportowa – to wszystko decyduje o tym, że powszechna produkcja na ten moment jest jeszcze kosztowna.

Czy wiesz, że:

Amerykańska Deklaracja Niepodległości była spisana na papierze z konopi.

Wydajność biomasy konopnej a produkcja papieru

Coraz większe zapotrzebowanie na wyroby papiernicze, mimo rozwoju technologii, skutkuje wycinaniem coraz większych powierzchni lasów. Bowiem to właśnie drewno jest głównym surowcem, z którego wytwarzany jest obecnie papier. Konopie włókniste dzięki swoim szczególnym właściwościom, mogą stać się alternatywą dla tradycyjnego przemysłu papierniczego (celulozy pozyskiwanej z drewna).

  • Konopie to rośliny jednoroczne więc jest to szybkie „źródło odnawialne” surowca.
  • Świat docenia możliwość wykorzystania biomasy konopnej w procesie produkcji papieru – źródła podają, że wydajność konopnej biomasy jest średnio 2,5 razy wyższa niż tej pozyskiwanej z drzew iglastych z takiej samej powierzchni uprawy.

Z jednego hektara konopi uzyskamy tyle masy konopnej co z około czterech hektarów lasu.

Przydatność konopi włóknistych do produkcji papieru w porównaniu z drewnem ustalono na podstawie wyników badań przeprowadzonych przez Instytut Celulozowo-Papierniczy. Liczby przyjęte do badań dotyczące drewna uzyskano z Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Poznaniu. Wyniki otrzymane przez ICP (…) wskazują, że zawartość celulozy w suchej masie drewna sosnowego wynosi 43%, w słomie konopnej 46% a w konopnym włóknie dekortykowanym 75%. Zatem, plony celulozy z powierzchni jednego ha we włóknie wykorzystywanym do produkcji papieru są 2-krotnie wyższe (22,5 dt/ha) od wydajności celulozy z jednorocznego przyrostu drewna (11,0 dt/ha). Natomiast wydajność celulozy ze słomy konopnej jest 5-krotnie wyższa od wydajności celulozy z jednorocznego przyrostu drewna”

https://agrarlex.pl
papier z konopi a ochrona środowiska

Papier z konopi a ochrona środowiska

Papier z konopi to ekologiczna alternatywa dla obecnej produkcji drzewnej. Dlaczego?

  • Konopie rosną rok, drzewa średnio kilkadziesiąt lat. Wycięcie drzew stanowi ogromną stratę dla środowiska i to na wiele kolejnych lat,
  • Do produkcji konopnego papieru zużywa się mniej energii,
  • Nie wykorzystuje się agresywnych i toksycznych środków wybielających,
  • Papier z konopi cechuje się dużą trwałością, co sprawia, że może być poddawany recyklingowi większą ilość razy niż papier tradycyjny,
  • Badania wskazują również na potencjał oczyszczający konopi, potrafią one oczyszczać glebę ze szkodliwych i toksycznych substancji.

Wykorzystanie konopi włóknistych na potrzeby produkcji papieru to ekologiczne i korzystne rozwiązanie.

Czy produkcja konopi włóknistych może być opłacalna?

Papier pozyskiwany z konopi to wciąż towar luksusowy, czyli kosztowny. Sama uprawa konopi włóknistych jest powszechna w Polsce i jest legalna. Realizowana jest jednak głównie na potrzeby pozyskiwania z nich nasion oraz kwiatów konopi. Poszerzenie tego profilu o produkcję surowca papierniczego na pewno byłoby szansą na jeszcze większą opłacalność uprawy tych roślin.

Przypominamy, uprawa konopi siewnych, czyli włóknistych jest w Polsce legalna (Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii)
W Polsce uprawą konopi siewnych zajmuje się ok. 200 rolników – gospodarstw. To bodaj jedyna roślina na świecie, którą można zagospodarować w całości – od korzeni, przez słomę, aż do nasion.

https://www.programkonopny.pl/uprawa-konopi.html

Czy w obecnych warunkach uprawa jest opłacalna?

Z prowadzonych analiz wydaje się, że nawet bardzo. Szacuje się, że rolnik może uzyskać nawet 15 tys. zł/ha. Dlatego warto rozważyć wykorzystywanie upraw również do produkcji konopnego papieru.

Wady i zalety stosowania konopi w produkcji papieru

Jak opisaliśmy powyżej, papier konopny znany jest ludzkości od bardzo dawna. Decydują o ty jego szczególne właściwości, a są to przypomnijmy np.:

  • duża wytrzymałość,
  • odporność na procesy gnicia,
  • elastyczność,
  • szeroki zakres wykorzystania (bibułki do papierosów, surowiec na prestiżowe dyplomy, książki, itp.).

Konopie, jako źródło pozyskiwania papieru, odznaczają się niewątpliwymi zaletami, czyli:

  • odnawialnego co roku źródła,
  • ekologicznością upraw, np. ochroną terenów leśnych, oczyszczającymi właściwościami konopi, itp.
  • łatwością uprawy samych konopi,
  • wydajnością biomasy konopnej.

Pomimo tak szerokiego, pozytywnego aspektu trzeba podkreślić również wady całego przedsięwzięcia, a mianowicie:

  • kosztowy proces, konieczność rozwinięcia sieci fabryk i transportu,
  • papier z konopi, jak i jego wytwarzanie, w tym momencie jest procesem kosztownym.

Co jeszcze oprócz papieru wytwarza się z konopi?

Konopie to zwykłe rośliny, które posiadają jednak duży, niezwykły potencjał i prezentują szeroki wachlarz zastosowań. Poza wspomnianym papierem konopie są wykorzystywane w:

Podsumowanie

Papier towarzyszy ludzkości od lat. Pomimo rozwoju cyfrowej technologii, pozostanie z nami na długo. Szukanie nowych rozwiązań i alternatywy dla obecnych form pozyskiwania papieru – w postaci papieru uzyskiwanego z konopi – jest doskonałym kierunkiem w stronę bardziej ekologicznej działalności. Olbrzymie nakłady inwestycyjne i powstanie wielu nowych firm z ukierunkowaniem na konopie pokazuje, że dość szybko będziemy obcować z nimi na co dzień.