Marihuana oddziałuje na organizm w wielu obszarach. Negatywne, wielokierunkowe działanie powoduje, że stosowanie tej używki obarczone jest wieloma zagrożeniami. Badania wykazały, że palenie marihuany wpływa szkodliwie na układ krążenia. W jakim zakresie? Z jakimi zdrowotnymi zagrożeniami może mierzyć się użytkownik marihuany?

Działanie marihuany i wpływ na organizm

  • Marihuana, czyli susz pozyskiwany z konopi indyjskich, podczas palenia uwalnia THC, czyli psychoaktywny tetrahydrokannabinol.
  • THC wykazuje zdolność do oddziaływania na receptory kannabinoidowe CB1/CB2, będące częścią układu endokannabinoidowego, zapewniającego równowagę organizmu (homeostazę). Kiedy marihuana, a konkretniej THC, dostaje się do organizmu podczas palenia używki, bardzo szybko dociera do mózgu, a tam zlokalizowane są, w dużej części, receptory CB1.
  • Po paleniu użytkownik odczuwa najpierw stan rozweselenia, euforii, pobudzenia, po czym następuje druga faza, objawiająca się uczuciem zmęczenia, spadkiem aktywności oraz sennością.

Marihuana wpływa negatywnie na wiele obszarów i funkcji organizmu – prezentuje to poniższa tabela. Najbardziej narażonym na jej działanie jest układ krążenia i oddechowy. Badania nad wpływem są nieustannie prowadzone, wiele z nich się wyklucza, ale bezsprzecznie układ krążenia i oddechowy są tymi, które odczuwają negatywny wpływ tej używki.

Konsekwencje palenia marihuany
Skutki palenia marihuany
dane za: Co mówią wyniki badań o szkodliwości zażywania marihuany? Przegląd badań.
Katarzyna Dąbrowska Ewa Miturska Jacek Moskalewicz Łukasz Wieczorek
Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
Instytut Psychiatrii i Neurologii

Długotrwałe i częste palenie marihuany skutkuje:

  • zaburzeniami pracy układu krążenia,
  • upośledzeniem pracy układu oddechowego – od zapalenia oskrzeli płuc po nawet nowotwory płuc, gardła czy krtani.
  • potęgowaniem stanów lękowych,
  • upośledzeniem funkcji pamięci,
  • zespołem amotywacyjnym (chociaż pojawiło się nowe badanie – luty 2022, próbujące obalić tę tezę Badania nad zespołem amotywacyjnym).

Uwaga: Legalnie dostępna, na receptę, jest medyczna marihuana (od 2017 roku), stosowana do wspierania leczenia wielu poważnych chorób, ale zarówno jej pozyskiwanie/ uprawa oraz wykorzystanie różni się od marihuany stosowanej rekreacyjnie!

Palenie marihuany a zawał serca

Kilka opracowań naukowych wyraźnie podkreśla, że marihuana może zwiększać ryzyko zawału serca. Dlaczego?
Podczas wdychania dymu z marihuany, następuje szybki wzrost tętna i ciśnienia krwi – przyśpieszenie pracy serca nawet o 20-50 uderzeń na minutę. Zmniejsza się też zdolność krwi do transportowania tlenu. Ryzyko zawału serca w ciągu pierwszych kilkudziesięciu minut po zapaleniu marihuany wg badań może wzrastać nawet pięciokrotnie.

Zaznaczyć trzeba, że badania te wymagają dodatkowych analiz.

„Usystematyzowanie i poszerzenie wiedzy na temat powiązań między paleniem marihuany a procesami hemostazy wydaje się konieczne, tym bardziej że obserwacje kliniczne pacjentów palących marihuanę potwierdzają hipotezę o roli fitokannabinoidów w wywoływaniu incydentów zakrzepowo-zatorowych. Opisano przypadki wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych (w tym zawału mięśnia sercowego, stenozy naczyń tętniczych kończyn dolnych czy zatorowości płucnej) u młodych osób (19-36 lat), bez rodzinnej historii choroby sercowo- -naczyniowej, deklarujących palenie marihuany od dłuższego czasu”

Kannabinoidy a hemostaza – Agnieszka Zakrzeska, Tomasz Grędziński, Wioleta Kisiel, Ewa Chabielska

Incydenty sercowo-naczyniowe występują głównie u ludzi młodych, którzy są najliczniejszą grupą palącą marihuanę. Co więcej, pojawiający się u nich zawał nie wynika najczęściej z typowych przyczyn (np. miażdżyca), ale z tzw. niemiażdzycowych powodów. Głównym „czynnikiem” wywołującym zawał jest sam narkotyk, a skutkiem jego działania jest skurcz naczyń wieńcowych.

„Niemiażdżycowa choroba niedokrwienna serca u młodych dorosłych ma zróżnicowaną etiologię.

Skurcz naczynia wieńcowego (CAS, coronary artery spasm) występuje zwykle po zażyciu takich narkotyków, jak kokaina, amfetamina i jej analogi (metamfetamina, ecstasy) oraz marihuana; występuje też w przypadkach regularnego stosowania steroidów anabolicznych oraz u młodych kobiet z zespołem Raynaude’a”

Zawał serca po zażyciu kokainy opisano po raz pierwszy w 1982 roku. Kokaina hamuje zwrotny wychwyt noradrenaliny i dopaminy w neuronach presynaptycznych ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, co prowadzi do wzrostu aktywności układu współczulnego i powoduje silny CAS oraz wzrost ciśnienia tętniczego. Długotrwałe zażywanie kokainy przyspiesza proces miażdżycowy. Ostre incydenty wieńcowe po amfetaminie obejmują zarówno paradoksalny skurcz naczyń, jak i pobudzenie agregacji płytek w wyniku wzrostu aktywności katecholamin. Opisywano także zawały serca u palaczy marihuany. Zagrożenia związane z tymi substancjami są charakterystyczne dla środowiska osób młodych, co wykazano w wielu badaniach prowadzonych z uwzględnieniem danych demograficznych, toksykologicznych i patomorfologicznych”

Choroba wieńcowa w populacji młodych dorosłych: skala problemu, czynniki ryzyka i rokowanie — przegląd literatury – Ewa Magdalena Maroszyńska-Dmoch, Beata Wożakowska-Kapłon

Możliwe „Kołatanie serca” po marihuanie

Palacze po spożyciu często zaczynają odczuwać przyśpieszone bicie serca, „kołatanie serca”, co wywołuje u nich duży lęk. Określają ten stan zawałem. Nie jest to jednak zawał, a silna reakcja stresowa, lękowa, ustępująca po jakimś czasie, kiedy palacz się uspokoi. Są to indywidualne odczucia palacza oraz myśli i niepokój rodzący się w jego głowie.

Uwaga: Oczywiście, jeżeli samopoczucie nie ulega poprawie, a zły stan się nasila, należy natychmiast zasięgnąć porady lekarskiej!

Czy zawał serca to zapaść serca?

Nie, chociaż potocznie wiele osób stosuje zamiennie obie nazwy.

Zawał serca to zamknięcie lub zwężenie światła tętnicy, w wyniki czego serce nie jest zaopatrywane w krew i następuje proces obumierania obszaru serca. Objawem zawału jest np. przyspieszenie akcji serca (tachykardia), duszność oraz silny ból w okolicach serca, mogący promieniować np. w rejon szyi, ręki.

Zapaść serca to ostra niewydolność krążeniowa na skutek poszerzenia naczyń krwionośnych i spadku ciśnienia. Krew nie dociera do mózgu (niedokrwienie mózgu). Objawem są m.in. omdlenia, osłabienie, niepokój, zawroty głowy. Zapaść też jest stanem zagrażającym życiu.

Palacze marihuany potocznie określają stan po paleniu, objawiający się czasami możliwym spadkiem ciśnienia/omdleniem jako zapaść, ale nie ma to przełożenia na zapaść krążeniową. Marihuana może wpływać na ciśnienie krwi.

Kilka prac naukowych potwierdza udział kannabinoidów w incydentach sercowo-naczyniowych i wskazuje na możliwe ryzyko zawału w wyniku palenia marihuany.

Dla zainteresowanych, najnowsze wiadomości:

Najnowsze badanie z lutego 2022 (naukowcy z Nowego Jorku, badanie na grupie 500 000 osób z Wielkiej Brytanii) roku miało wykazać, że używanie marihuany nie jest związane ze zwiększonym ryzykiem zawału serca. Podkreśla się nawet kardioprotekcyjne działanie marihuany. Study: History of Marijuana Use Not Associated with Increased Heart Attack Risk

Podsumowanie

Palenie marihuany obarczone jest ryzykiem i wieloma możliwymi powikłaniami zdrowotnymi. Badania wskazały na zwiększone ryzyko zawału serca u młodych, długoletnich palaczy marihuany, jednak wielu łączy ją z tytoniem.

Co jeszcze warto podkreślić, palenie marihuany niekorzystnie wpływa na już istniejące choroby układu krążenia, dlatego używka ta nie powinna być zażywana przez chorych z tej grupy, grozi to zaostrzeniem choroby i powikłaniami.

Marihuana może również powodować ortostatyczne spadki ciśnienia tętniczego i zwiększać ryzyko upadków i omdleń. U osób z chorobą niedokrwienną serca lub chorobą naczyń mózgowych może dojść do powikłań w postaci zastoinowej niewydolności krążenia oraz udaru mózgu. Dostępne wyniki badań wskazują, że palenie konopi może powodować bóle dławicowe u osób z chorobami serca.

Zdrowotne następstwa rekreacyjnego używania kannabinoidów – Anna Klimkiewicz, Agata Jasińska

Źródła:

  • Kannabinoidy a hemostaza – Agnieszka Zakrzeska, Tomasz Grędziński, Wioleta Kisiel, Ewa Chabielska
  • Zdrowotne następstwa rekreacyjnego używania kannabinoidów – Anna Klimkiewicz, Agata Jasińska
  • Co mówią wyniki badań o szkodliwości zażywania marihuany? Przegląd badań. Katarzyna Dąbrowska Ewa Miturska Jacek Moskalewicz Łukasz Wieczorek
  • Znaczenie kannabinoidów w niewydolności serca – Radosław Rudź, Urszula Baranowska, Barbara Malinowska
  • Choroba wieńcowa w populacji młodych dorosłych: skala problemu, czynniki ryzyka i rokowanie — przegląd literatury -Ewa Magdalena Maroszyńska-Dmoch1, Beata Wożakowska-Kapłon