W naszych artykułach przedstawiamy związki chemiczne naturalnie występujące w roślinach, owocach czy konopiach, posiadające korzystne działanie na ludzki organizm. W tym artykule poznasz flawonolignany – jakie mają właściwości i w czym je znajdziemy? Przeczytaj.
Czym są flawonolignany?
- Flawonolignany są grupą związków chemicznych będących pochodnymi flawonoidów.
- W swojej strukturze zawierają fragment flawonoidów i lignanów (wtórne metabolity roślin).
- Posiadają potencjał leczniczy.
- Wykazują słabą rozpuszczalność w wodzie.
W jakich roślinach i produktach występują flawonolignany?
Związki te możemy znaleźć w kilku roślinach, ale największe ilości znajdują się w:
- owocach ostropestu plamistego – rośliny z rodziny astrowatych z terenu Morza Śródziemnego.
- Sylibinę, będącą jednym z flawonolignanów, znajdziemy w preparatach chroniących wątrobę (np. popularny Sylimarol).
Pamiętaj,
Bogactwo flawonoidów znajdziesz również w konopiach, ale ich zawartość i rodzaje związków są różne. Niektóre występują w dużych ilościach, inne w śladowych.
Rodzaje i podział flawonolignanów
Jak wspomnieliśmy już przedstawicielem grupy flawonolignanów jest:
- Sylibina – czyli związek znajdujący się w nasionach ostropestu plamistego. Wykazuje silne właściwości chroniące wątrobę przed toksynami (działanie antyhepatotoksyczne). Sylibina ma również właściwości przeciwzapalne oraz przeciwutleniające. Jest składnikiem sylimaryny (sylibina stanowi 50% składu).
Działanie i właściwości flawonolignanów
Do leczniczych właściwości flawonolignanów zalicza się:
- właściwości antyhepatotoksyczne – hamują wywoływanie uszkodzeń wątroby np. po spożyciu muchomora sromotnikowego, paracetamolu czy etanolu.
- zapobiegające marskości wątroby, zwłóknieniu nerek,
- przeciwzapalne,
- przeciwutleniające,
Sylimaryna podawana nawet w długim okresie czasu (kilka miesięcy) nie wykazuje skutków ubocznych, czyli cechuje się małą toksycznością.
„Flawonolignany występujące w Sylibum marianum mają działanie chroniące wątrobę”
ROŚLINNE ZWIĄZKI BARWNE, ICH WŁAŚCIWOŚCI BIOLOGICZNE
ORAZ MOŻLIWOŚCI WYTWARZANIA W KULTURACH IN VITRO
Olga Bołonkowska, Agnieszka Pietrosiuk*, Katarzyna Sykłowska-Baranek
Czy wiesz, że:
Owoce ostropestu plamistego (źródło sylimaryny) mogą być stosowane również jako prozdrowotny dodatek do pieczywa. Dlaczego?
Co mówią badania? Przeczytaj:
„Żywność prozdrowotna może mieć szczególne znaczenie we wspomaganiu leczenia chorób przewlekłych, do których można zaliczy niektóre choroby wątroby. W związku z licznymi funkcjami wątroba jest najbardziej narażona na wpływ czynników uszkadzających, w tym zwłaszcza nadużywanie alkoholu, wirusowe zapalenie wątroby szczególnie typu B i C, leki, substancje toksyczne czy zastój żółci [20]. Jedną z podstawowych substancji używanych w terapii uzupełniającej chorób wątroby jest sylimaryna. Tą nazwą określany jest zespół flawonolignanów pozyskiwanych z owoców ostropestu plamistego (Silybum marianum (L.) Gaertn.). Efektem działania sylimaryny jest ochrona wątroby przed czynnikami toksycznymi oraz wspomaganie procesów regeneracji w uszkodzonym narządzie (…) Z uwagi na skład chemiczny, a w zwłaszcza zawartość sylimaryny, owoce ostropestu plamistego mogą stanowi cenny prozdrowotny dodatek do pieczywa. Dodatek owoców ostropestu plamistego w ilości do 1,4 g na 250 g ciasta nie wpływa na zmianę cech sensorycznych oraz fizykochemicznych pieczywa pszennego”
Co jeszcze wiemy na temat ostropestu?
„Ostropest plamisty jest jedną z najważniejszych roślin leczniczych. Preparaty na bazie ekstraktów z owoców tego gatunku są od wielu lat stosowane w leczeniu schorzeń wątroby. Obecnie w literaturze naukowej, zwłaszcza medycznej, można znaleźć doniesienia na temat prób wykorzystania substancji z ostropestu także w leczeniu innych chorób, m.in. nowotworowych [Bhatia i in. 1999]. Roślina ta stała się ponadto przedmiotem badań specjalistów od pasz i żywienia zwierząt, a ze względu na znaczną zawartość oleju o interesującym składzie kwasów tłuszczowych, także specjalistów od kosmetyki”
J. Andrzejewska, Z. Skinder, OSTROPEST PLAMISTY – UWAGI O NAZEWNICTWIE, SUBSTANCJACH CZYNNYCH I ROZWOJU ROŚLIN
Podsumowanie
Flawonolignany, których bogatym źródłem jest opisywany ostropest plamisty, to kompleks cennych właściwości leczniczych. Jest on powszechnie stosowany w medycynie i wykazuje np. doskonałe działanie regenerujące na wątrobę (tzw. aktywność hepatochronna).
„Efektem działania sylimaryny jest ochrona wątroby przed czynnikami toksycznymi oraz wspomaganie procesów regeneracji w uszkodzonym narządzie [Marazzoni i Bombardelli 1995, Niedworok i in. 1999, Fraschini i in. 2002]. Działanie ochronne występuje na kilku poziomach, a jego mechanizmy są różnorodne, jest to mianowicie działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwwirusowe, hamowanie wnikania toksyn do wnętrza komórek wątrobowych oraz procesów włóknienia”
Ostropest plamisty – fitochemia i efekty terapeutyczne, RENATA NURZYŃSKA-WIERDAK, JAN DYDUCH,AGNIESZKA SAWICKA, HELENA ŁABUDA, HALINA BUCZKOWSKA
Podkreślany jest coraz częściej potencjał antynowotworowy flawonolignanów:
„W literaturze medycznej można odnaleźć doniesienia na temat działania przeciwnowotworowego ostropestu, którego ekstrakty hamują mnożenie się komórek rakowych [Greenlee i in. 2007, Hogan in. 2007, Sagar 2007, Deep 2010]. Ekstrakty z ostropestu zapobiegają między innymi rakowi prostaty, pęcherza, jajnika, płuc oraz piersi [Singh i Agarawal 2002, Shalan i in. 2005]. Badania Won i in. [2018] przeprowadzone in vitro i in vivo dowiodły, że sylimaryna hamuje proliferację komórek raka jamy ustnej HSC-4 i promuje apoptozę. Katiyar i in. [1997] wykazali, że sylimaryna działa ochronnie na komórki skóry, zapobiegając powstawaniu czerniaka”
Ostropest plamisty – fitochemia i efekty terapeutyczne, RENATA NURZYŃSKA-WIERDAK, JAN DYDUCH, AGNIESZKA SAWICKA, HELENA ŁABUDA, HALINA BUCZKOWSKA
