Hasło medyczna marihuana coraz częściej pojawia się w kontekście leczenia wielu chorób. Astma jednak nie jest pierwszym skojarzeniem z tą formą leczenia – wdychanie dymu z konopi intuicyjnie nie wydaje się zdrowe dla układu oddechowego. Jednak czy tak w rzeczywistości jest – czy można zastosować kannabinoidy we wspomaganiu leczenia astmy? W artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania w tym zakresie oraz wskazujemy, gdzie można skorzystać z konopnej terapii.
Na początek, kilka słów o tym, czym jest astma.
Zobacz, jakie objawy pojawiają się w przebiegu astmy:
Astma jest chorobą przewlekłą, ale przy dobrze ustawionym leczeniu, pacjent może normalnie funkcjonować, nie doświadczając nieprzyjemnych objawów. Atak astmy może trwać kilka minut, ale też nawet kilka godzin. Nasilają je takie czynniki, jak np. zanieczyszczenie powietrza, alergia, dym z papierosów czy nawet uprawianie sportu. Każdy chory wie, co jest potencjalnym czynnikiem wywołującym atak i może zminimalizować ryzyko unikając niebezpiecznych sytuacji.
Jako przyczyny astmy podaje się dwa czynniki: genetyczny (choroba występująca w rodzinie) i środowiskowy (np. alergeny, dym tytoniowy). Jak przeczytałeś powyżej, nasilać lub prowokować atak może wiele czynników.
Czy wiesz, że:Częste infekcje dróg oddechowych mogą przyczynić się do pojawienia się astmy.
Inny przykład, u niektórych osób zażywanie aspiryny wywołuje tzw. astmę aspirynową – to szczególna postać astmy, związana z nadwrażliwością na niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ).
Przyczyną astmy jest, najprościej mówiąc, przewlekły stan zapalny, który toczy się w oskrzelach.
„Astma oskrzelowa może mieć podłoże atopowe, związane z nadmierną produkcją immunoglobulinyE (IgE) w organizmie (astma atopowa, czyli alergiczna) lub podłoże nieatopowe, o prawidłowym poziomie IgE (astma nieatopowa, niealergiczna). Postać nieatopowa częściej ujawnia się w wieku dorosłym, nierzadko po infekcji dróg oddechowych. Ma ona zwykle cięższy przebieg. W patogenezie astmy bierze udział szereg komórek zapalnych, w tym mastocyty, eozynofile, limfocyty T, komórki dendrytyczne, makrofagi i neutrofile, które uwalniają liczne mediatory reakcji zapalnej, odpowiedzialne za objawy choroby.” Diagnostyka i leczenie astmy oskrzelowej u osób dorosłych – Wanda Balińska-Miśkiewicz
„Astma oskrzelowa może mieć podłoże atopowe, związane z nadmierną produkcją immunoglobulinyE (IgE) w organizmie (astma atopowa, czyli alergiczna) lub podłoże nieatopowe, o prawidłowym poziomie IgE (astma nieatopowa, niealergiczna). Postać nieatopowa częściej ujawnia się w wieku dorosłym, nierzadko po infekcji dróg oddechowych. Ma ona zwykle cięższy przebieg. W patogenezie astmy bierze udział szereg komórek zapalnych, w tym mastocyty, eozynofile, limfocyty T, komórki dendrytyczne, makrofagi i neutrofile, które uwalniają liczne mediatory reakcji zapalnej, odpowiedzialne za objawy choroby.”
Podstawową formą diagnostyki jest przeprowadzany przez lekarza wywiad oraz badanie – osłuchanie oskrzeli i płuc. Pacjent kierowany jest również na badania dodatkowe, np. spirometrię. W celu ustalenia, czy astma ma podłoże alergiczne, wykonuje się m.in. punktowe testy skórne.
Astma to przewlekła choroba, leczenie polega na podawaniu leków, które mają za zadanie łagodzenie objawów i kontrolowanie procesu chorobowego. Podawane są najczęściej przeciwastmatyczne leki wziewne – glikokortykosteroidy wziewne (wGKS). Inne preparaty stosowane w leczeniu astmy to m.in. glikokortykosteroidy stosowane ogólnoustrojowo, beta2-mimetyki długodziałające, beta2-mimetyki krótkodziałające, leki przeciwcholinergiczne czy leki antyhistaminowe jako wspomaganie leczenia astmy alergicznej.
Konopie i zawarte w nich kannabinoidy wykazują szerokie działanie prozdrowotne. Naukowcy cały czas prowadzą badania nad możliwościami tych związków. Wiele wyników jest niejednoznacznych, ale nie można negować wielokierunkowych właściwości CBD i THC. Kannabinoidy oddziałują na receptory kannabinoidowe, rozsiane po całym organizmie, również w oskrzelach i płucach. Przyglądając się kannabinoidom badacze doszli do wniosku, że mogą one wspomagać leczenie również astmy. W jaki sposób?
Medyczna marihuana powoduje rozszerzenie oskrzeli (wykazuje działanie rozkurczowe). Co więcej, THC działa dobrze razem ze stosowanymi w astmie lekami (np. salbutamol – lek rozszerzający drogi oddechowe i poprawiający wentylację płuc).
Mówi o tym ten fragment publikacji:
„Astma jest chorobą przewlekłą układu oddechowego, w której w czasie ataku dochodzi do utrudnionego wydychania powietrza z płuc, gdyż drogi oddechowe wówczas ulegają skurczeniu, powstają w nich stany zapalne, a ich wyściółka wydziela nadmierną ilość śluzu. Inhalacje z dymu z ziela konopi były stosowane w medycynie od dawna, a w badaniach na zwierzętach wykazano, że skurcz oskrzeli i towarzyszące mu nadmierne napełnienie płuc są szybko likwidowane przez marihuanę. U ludzi opisano również bronchodylacyjne działanie marihuany, jej wdychanie lub branie doustne zwiększa przelotowość dróg oddechowych, a codzienne stosowanie marihuany nie powoduje wytworzenia się tolerancji. THC w aerozolu działa nieco wolniej niż agonista receptora beta-adrenergicznego, salbutamol, ale jest równie skuteczny, a ilości potrzebnego THC są tak niskie, że nie wykrywa się go we krwi w 15 minut po użyciu” Lecznicze zastosowania marihuany – Jerzy Vetulani, Wszechświat, t. 115, nr 1–3/2014
„Astma jest chorobą przewlekłą układu oddechowego, w której w czasie ataku dochodzi do utrudnionego wydychania powietrza z płuc, gdyż drogi oddechowe wówczas ulegają skurczeniu, powstają w nich stany zapalne, a ich wyściółka wydziela nadmierną ilość śluzu. Inhalacje z dymu z ziela konopi były stosowane w medycynie od dawna, a w badaniach na zwierzętach wykazano, że skurcz oskrzeli i towarzyszące mu nadmierne napełnienie płuc są szybko likwidowane przez marihuanę. U ludzi opisano również bronchodylacyjne działanie marihuany, jej wdychanie lub branie doustne zwiększa przelotowość dróg oddechowych, a codzienne stosowanie marihuany nie powoduje wytworzenia się tolerancji. THC w aerozolu działa nieco wolniej niż agonista receptora beta-adrenergicznego, salbutamol, ale jest równie skuteczny, a ilości potrzebnego THC są tak niskie, że nie wykrywa się go we krwi w 15 minut po użyciu”
Należy jednak pamiętać, że wiele analiz prowadzono na modelach zwierzęcych, a zatem należy poczekać na poszerzone wyniki badań prowadzonych na ludziach.
Kolejna praca również podkreśla rozkurczowe działanie kannabinoidów:
W odniesieniu do aktywności fizjologicznej oskrzeli zostało udowodnione działanie rozkurczowe i przeciwzapalne w przypadku podawania THC. Zaobserwowano szczególnie szybkie i korzystne działanie THC po połączeniu z salbutamolem.* salbutamol – zarejestrowany w Polsce beta2-mimetyk krótkodziałającyStan aktualny i perspektywy zastosowania kannabinoidówjako aktywnych substancji leczniczych – Anna Krause, Marek Milewski, Karolina Wielgus, Magdalena Szalata, Ryszard Słomski, Judyta Cielecka-Piontek
W odniesieniu do aktywności fizjologicznej oskrzeli zostało udowodnione działanie rozkurczowe i przeciwzapalne w przypadku podawania THC. Zaobserwowano szczególnie szybkie i korzystne działanie THC po połączeniu z salbutamolem.* salbutamol – zarejestrowany w Polsce beta2-mimetyk krótkodziałający
Wpływ kannabinoidów na wspomaganie leczenia astmy wymaga jednak jeszcze wielu testów. Bardzo istotną kwestią jest ustalenie odpowiedniej dawki THC i formy podania, by nie podrażniać dróg oddechowych.
Wiadomo, że również niepsychoaktywny CBD (kannabidiol) wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe, łagodzi lęk i stany niepokoju.
Poza THC i CBD publikacje podkreślają możliwą, korzystną rolę jeszcze jednego kannabinoidu – CBN (kannabinol) w łagodzeniu astmy. Związek ten ma zmniejszać stan zapalny i ból obecny w przebiegu astmy.
Jeżeli konopie stosowane są zgodnie z zaleceniami lekarza, ryzyko wystąpienia potencjalnych skutków ubocznych przy zastosowaniu medycznej marihuany w leczeniu astmy jest takie samo, jak w przypadku każdego innego pacjenta. Większe ryzyko dla pacjentów z astmą niesie palenie (zamiast waporyzacji) – palenie marihuany, podobnie jak tytoniu, zaostrza objawy astmy i utrudnia jej kontrolę oraz leczenie. Nie wynika to jednak bezpośrednio z właściwości roślin konopi, a z produktów spalania – dlatego zalecaną formą zażywania jest niemal zawsze waporyzacja.
Należy zachować ostrożność przy łączeniu medycznej marihuany z innymi lekami, ze względu na ryzyko interakcji. Decyzję o włączeniu kannabinoidów do terapii zawsze podejmuje lekarz. W przypadku astmy warto uważać na połączenie kortykosteroidów z CBD – hydrokortyzon i prednizolon hamują enzym cytochromu P450 CYP3A, którego CBD jest silnym inhibitorem. Może to w konsekwencji wpływać na ogólnoustrojowe działania niepożądane kortykosteroidów.
Ciężko przewidzieć potencjalne interakcje leków z marihuaną – ze względu na dużą liczbę leków i stosunkowo krótkie stosowanie konopi we współczesnej medycynie. Z tego powodu zawsze należy poinformować lekarza o wszystkich zażywanych lekach i natychmiast zgłaszać wystąpienie objawów niepożądanych.
Chorujesz na astmę? Konopie mogą wesprzeć standardowe leczenie i łagodzić objawy choroby. Skontaktuj się z profesjonalną kliniką konopną. Lekarze przeanalizują wyniki badań, a także wyjaśnią działanie kannabinoidów. Odpowiedzą na pytania pacjenta i po zakwalifikowaniu do leczenia, przepiszą odpowiedni preparat zawierający kannabinoidy.
O autorze:
Marzena Gburska-Bauszewska
Artykuły Marzena Gburska-Bauszewska
