Słyszałeś zapewne, że kannabinoidy wykazują szerokie medyczne zastosowanie w leczeniu wielu jednostek chorobowych. Jednym ze schorzeń, w terapii którego szansy upatruje się w kannabinoidach, jest zespół Tourette’a. Jak konopie mogą pomóc w jej przebiegu? Gdzie się zgłosić po uzyskanie recepty na medyczną marihuanę? Odpowiedzi szukaj w naszym artykule.
Zespół Tourette’a i jego objawy
Jeżeli choć raz słyszałeś o chorobie Tourette’a, to Twoim pierwszym skojarzeniem najprawdopodobniej są tiki. I słusznie.
Poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych informacji dotyczących tej choroby.
Charakterystyka choroby
- Zespół Tourette’a (zespół Gillesa de la Tourette’a) – to zaburzenie neurorozwojowe, które objawia się tikami ruchowymi i wokalnymi, występującymi mimowolnie u chorego. Choroba czasami wyklucza pacjenta społecznie. Nie jest znana przyczyna tego schorzenia, częściej pojawia się w rodzinach, gdzie mają miejsce przypadki nadpobudliwości czy zaburzeń ruchowych.
- Nasilenie tików chory obserwuje podczas sytuacji stresowych, zmęczenia czy wysokiej temperatury otoczenia.
Przyczyny choroby
Przyczyny zespołu Tourette’a nie ustalono. Podaje się czynnik genetyczny – choroba występująca w rodzinie. U chorego obserwuje się również występowanie innych jednostek chorobowych, jak wykazane na grafice np. ADHD, depresja, zaburzenia snu. Pojawiają się także głosy, że za pojawienie się zespołu Tourette’a mogą odpowiadać zaburzenia w zakresie metabolizmu niektórych neuroprzekaźników (serotonina, dopamina). Wymienia się również, jako możliwe przyczyny tej choroby, zaburzenia występujące w okresie ciąży, stosowanie używek przez matkę czy niedotlenienie w czasie porodu.
Diagnostyka
Najważniejszym krokiem jest udanie się do lekarza (internista, neurolog), po zaobserwowaniu niepokojących objawów (tików). Lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem, pyta o częstotliwość tików oraz występowanie innych objawów. Czasami pacjent kierowany jest również na konsultację psychiatryczną, jak i poszerzone badanie psychologiczne. Po postawieniu diagnozy, rozpoczyna się proces leczenia.
Konwencjonalne metody leczenia
W przypadku pacjentów, u których nie obserwuje się bardzo nasilonych objawów (tików), nie wdraża się farmakoterapii. Wykorzystuje się psychoterapię i edukację (również najbliższych pacjenta). Jeżeli u chorego występują inne choroby, np. depresja czy zaburzenia lękowe, leczy się farmakologiczne te jednostki chorobowe, by polepszyć stan chorego i złagodzić przebieg choroby. Choroba może ustępować, z okresowo nawracającymi objawami. Chory musi umieć radzić sobie ze swoją chorobą, wiedzieć, jakie czynniki nasilają objawy i ograniczać je do minimum. Wskazana jest również stała opieka psychologa.
O chorobie, jeżeli dotyczy ucznia, powinna być poinformowana szkoła – nauczyciele.
Leczenie zespołu Tourette’a medyczną marihuaną
Zespół Tourette’a coraz częściej wymieniany jest na liście chorób, w leczeniu których mogą pomoc konopie i zawarte w nich związki. Przyjrzyjmy się, jak w tym zakresie mogą wesprzeć leczenie dwa główne kannabinoidy.
THC i CBD
Co mówią badania na temat możliwości THC i CBD w niwelowaniu objawów zespołu Tourette’a?
Wyniki są obiecujące, chociaż terapia konopiami nie jest powszechna. Ale w opinii badaczy odbieranie szansy chorym na leczenie kannabinoidami jest błędem. Standardowa terapia niesie ryzyko wielu skutków ubocznych. Pacjenci stosujący konopie wskazywali na niewielką ilość działań niepożądanych, co w długotrwałej terapii jest bardzo istotne.
ZMNIEJSZENIE ILOŚCI I CZĘSTOTLIWOŚCI TIKÓW
W leczeniu pomocne może się okazać CBD wespół z THC – o profilu przeciwlękowym, przeciwbólowym i przeciwdrgawkowym. Najistotniejszym obszarem działania kannabinoidów w chorobie Tourette’a jest zmniejszanie ilości i intensywności tików.
„W badaniach porównawczych z placebo wykazano istotną poprawę po zastosowaniu THC w zakresie ciężkości tików oraz zachowań obsesyjno-kompulsywnych w zespole Tourette’a”
Kanabinoidy – możliwości zastosowania w medycynie paliatywnej – Tomasz Dzierżanowski
O korzystnym wpływie THC na redukcję tików mówi też ta praca:
„Müller-Vahl i wsp. zbadali efekt zastosowania kannabinoidów w leczeniu zespołu Tourette’a. Redukcję objawów zaobserwowano u 10 na 12 pacjentów w grupie z THC w porównaniu z 3 na 12 pacjentów w grupie kontrolnej. W kolejnym badaniu pacjentom podawano THC, zaczynając od dawki 2,5 mg do 10 mg. W grupie przyjmującej THC stwierdzono istotną statystycznie redukcję symptomów”
Zastosowanie substancji psychoaktywnych w leczeniu zaburzeń psychicznych – Katarzyna Karaś, Katarzyna Groblińska, Krzysztof Szczygieł, Jerzy Samochowiec
Nowe badanie z 2020 roku wskazuje, że być może układ endokannabinoidowy ma znaczący udział w powstawaniu choroby, bowiem w przebadanym płynie mózgowo-rdzeniowym osób z chorobą Tourette’a stężenie naturalnie występujących w organizmie endokannabinoidów – anandamidu i 2-AG było dużo wyższe niż u zdrowych osób.
Autorka w publikacji Komu pomaga medyczna marihuana? wykazała kilka przykładów, gdzie zastosowanie kannabinoidów u pacjentów w różnym wieku przyniosło bardzo dobre efekty, w postaci łagodzenia tików czy np. bólu głowy pojawiającego się w przebiegu tików. Pozytywne efekty obserwowano również u dzieci, chociaż danych na temat skutków ubocznych i wpływu medycznej marihuany na najmłodszych jest niewiele.
O skuteczności kannabinoidów w przebiegu zespołu Tourette’a (a konkretnie łagodzenia tików, które blokowały wydawanie głosu) mówi historia 19-letniego pacjenta:
„W 2017 roku zespół profesor Müller-Vahl opisał dwóch nastolatków, którym leki na bazie marihuany złagodziły silne tiki blokujące wydawanie głosu, co – poza wieloma innymi objawami zespołu Tourette’a – praktycznie uniemożliwiało im relacje społeczne. Ubezpieczyciel jednego z nich nie zgodził się na refundowanie leczenia nabiksymolami, wybrano więc tańszą opcję – MM – uzyskując na to zgodę agencji rządowej. Rozpoczęto podawanie mu, przez waporyzację, Bedrocanu (22% THC, 1% CBD). Podczas badania kontrolnego po 8 miesiącach 19-latek okazał się zdolny do płynnej rozmowy z lekarzem, mówił też swobodnie w większości sytuacji życiowych. Zmniejszyła się częstość występowania innych tików”
Komu pomaga medyczna marihuana? – Dorota Rogowska-Szadkowska
Potencjalne skutki uboczne medycznej marihuany w zespole Tourette’a
W przebiegu prowadzonych badań i dostępnych danych pacjenci nie odnotowywali znaczących działań niepożądanych w trakcie stosowania medycznej marihuany w leczeniu zespołu Tourette’a lub były to działania niepożądane typowe dla konopi – tzn. nieznaczne i tolerowane przez pacjentów (np. przemijające uczucie odurzenia).
Interakcje medycznej marihuany z lekami na zespół Tourette’a
Medyczna marihuana może wchodzić w interakcje z wieloma lekami, dotyczy to również tych stosowanych w leczeniu zespołu Tourette’a (np. neuroleptyków – pimozyd, haloperidol, arypiprazol). Kannabinoidy mogą nasilać zarówno działania niepożądane, jak i samo działanie tych leków.
Chorujesz na zespół Tourette’a? Jeżeli chcesz uzyskać informację na temat możliwości wsparcia leczenia medyczną marihuaną, skontaktuj się z kliniką konopną. Wykwalifikowani lekarze przeprowadzą szczegółowy wywiad i zdecydują, czy można włączyć do leczenia kannabinoidy. Coraz częściej podkreśla się potencjał kannabinoidów w leczeniu zespołu Tourette’a. Pamiętaj, medyczna marihuana zazwyczaj jest terapią wspomagającą leczenie.
Źródła
- https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151317,zespol-tourettea
- Kanabinoidy – możliwości zastosowania w medycynie paliatywnej – Tomasz Dzierżanowski
- Zastosowanie substancji psychoaktywnych w leczeniu zaburzeń psychicznych – Katarzyna Karaś, Katarzyna Groblińska, Krzysztof Szczygieł, Jerzy Samochowiec
- Stan aktualny i perspektywy zastosowania kannabinoidów jako aktywnych substancji leczniczych – Anna Krause, Marek Milewski, Karolina Wielgus, Magdalena Szalata, Ryszard Słomski, Judyta Cielecka-Piontek
- Lecznicze zastosowania marihuany – Jerzy Vetulani, Wszechświat, t. 115, nr 1–3/2014
- Komu pomaga medyczna marihuana? – Dorota Rogowska-Szadkowska
