Papier to element towarzyszący nam w codziennym życiu. Wykorzystujemy go każdego dnia, od robienia biurowych notatek po czytanie tradycyjnych książek czy pakowanie prezentów. Czy słyszałeś o papierze z konopi? Trwałym i ekologicznym? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się czym charakteryzuje się papier robiony z konopi, i czy jest to przyszłościowe rozwiązanie.
Z uwagi na prawo oraz samą budowę roślin konopiowatych, są one idealne do produkcji papieru, ale również i tekstyliów. Z trzech dostępnych odmian to konopie włókniste (pot. siewne) są najbardziej popularnymi i rozpowszechnionymi w uprawie. Plantacje tych roślin może założyć każdy rolnik w momencie, gdy uzyska pozwolenie na wysiew. Otrzymanie go nie jest trudne, a na decyzję czeka się jedynie 30 dni (składa się je w urzędzie miasta bądź gminy).
Warto zwrócić uwagę na fakt, że jest to roślina bardzo mało wymagająca. Potrzeba jedynie dużo wody i słońca by plony były obfite. W celu zwiększenia rentowności można stosować opryski oraz nawozy. Nie jest to jednak konieczne.
Papier wytwarzany jest z konopi włóknistych, zwanych również siewnymi czy przemysłowymi. Ich uprawa jest w Polsce legalna.
Dlaczego konopie włókniste są dobrym materiałem na papier?
Papier powstaje w łyka konopnego, które stanowi około 80% całości łodygi. Oddzielane są długie włókna wewnątrz, których znajduje się łyko miękkie zawierające ponad 70% celulozy.
Do produkcji papieru z konopi nie używa się wybielaczy stosowanych przy produkcji drzewnej (np. toksyczny chlor). W przypadku konopi jest to nadtlenek wodoru (np. stomatologia wykorzystuje go do wybielania zębów).
Do produkcji papieru konopnego potrzebna jest specjalistyczna technologia, sprzęt, nowe fabryki oraz sieć transportowa – to wszystko decyduje o tym, że powszechna produkcja na ten moment jest jeszcze kosztowna.
Czy wiesz, że:
Amerykańska Deklaracja Niepodległości była spisana na papierze z konopi.
Coraz większe zapotrzebowanie na wyroby papiernicze, mimo rozwoju technologii, skutkuje wycinaniem coraz większych powierzchni lasów. Bowiem to właśnie drewno jest głównym surowcem, z którego wytwarzany jest obecnie papier. Konopie włókniste dzięki swoim szczególnym właściwościom, mogą stać się alternatywą dla tradycyjnego przemysłu papierniczego (celulozy pozyskiwanej z drewna).
Z jednego hektara konopi uzyskamy tyle masy konopnej co z około czterech hektarów lasu.
Przydatność konopi włóknistych do produkcji papieru w porównaniu z drewnem ustalono na podstawie wyników badań przeprowadzonych przez Instytut Celulozowo-Papierniczy. Liczby przyjęte do badań dotyczące drewna uzyskano z Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Poznaniu. Wyniki otrzymane przez ICP (…) wskazują, że zawartość celulozy w suchej masie drewna sosnowego wynosi 43%, w słomie konopnej 46% a w konopnym włóknie dekortykowanym 75%. Zatem, plony celulozy z powierzchni jednego ha we włóknie wykorzystywanym do produkcji papieru są 2-krotnie wyższe (22,5 dt/ha) od wydajności celulozy z jednorocznego przyrostu drewna (11,0 dt/ha). Natomiast wydajność celulozy ze słomy konopnej jest 5-krotnie wyższa od wydajności celulozy z jednorocznego przyrostu drewna” https://agrarlex.pl
Przydatność konopi włóknistych do produkcji papieru w porównaniu z drewnem ustalono na podstawie wyników badań przeprowadzonych przez Instytut Celulozowo-Papierniczy. Liczby przyjęte do badań dotyczące drewna uzyskano z Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Poznaniu. Wyniki otrzymane przez ICP (…) wskazują, że zawartość celulozy w suchej masie drewna sosnowego wynosi 43%, w słomie konopnej 46% a w konopnym włóknie dekortykowanym 75%. Zatem, plony celulozy z powierzchni jednego ha we włóknie wykorzystywanym do produkcji papieru są 2-krotnie wyższe (22,5 dt/ha) od wydajności celulozy z jednorocznego przyrostu drewna (11,0 dt/ha). Natomiast wydajność celulozy ze słomy konopnej jest 5-krotnie wyższa od wydajności celulozy z jednorocznego przyrostu drewna”
Papier z konopi to ekologiczna alternatywa dla obecnej produkcji drzewnej. Dlaczego?
Wykorzystanie konopi włóknistych na potrzeby produkcji papieru to ekologiczne i korzystne rozwiązanie.
Papier pozyskiwany z konopi to wciąż towar luksusowy, czyli kosztowny. Sama uprawa konopi włóknistych jest powszechna w Polsce i jest legalna. Realizowana jest jednak głównie na potrzeby pozyskiwania z nich nasion oraz kwiatów konopi. Poszerzenie tego profilu o produkcję surowca papierniczego na pewno byłoby szansą na jeszcze większą opłacalność uprawy tych roślin.
Przypominamy, uprawa konopi siewnych, czyli włóknistych jest w Polsce legalna (Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii)W Polsce uprawą konopi siewnych zajmuje się ok. 200 rolników – gospodarstw. To bodaj jedyna roślina na świecie, którą można zagospodarować w całości – od korzeni, przez słomę, aż do nasion.https://www.programkonopny.pl/uprawa-konopi.html
Przypominamy, uprawa konopi siewnych, czyli włóknistych jest w Polsce legalna (Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii)W Polsce uprawą konopi siewnych zajmuje się ok. 200 rolników – gospodarstw. To bodaj jedyna roślina na świecie, którą można zagospodarować w całości – od korzeni, przez słomę, aż do nasion.
Czy w obecnych warunkach uprawa jest opłacalna?
Z prowadzonych analiz wydaje się, że nawet bardzo. Szacuje się, że rolnik może uzyskać nawet 15 tys. zł/ha. Dlatego warto rozważyć wykorzystywanie upraw również do produkcji konopnego papieru.
Jak opisaliśmy powyżej, papier konopny znany jest ludzkości od bardzo dawna. Decydują o ty jego szczególne właściwości, a są to przypomnijmy np.:
Konopie, jako źródło pozyskiwania papieru, odznaczają się niewątpliwymi zaletami, czyli:
Pomimo tak szerokiego, pozytywnego aspektu trzeba podkreślić również wady całego przedsięwzięcia, a mianowicie:
Konopie to zwykłe rośliny, które posiadają jednak duży, niezwykły potencjał i prezentują szeroki wachlarz zastosowań. Poza wspomnianym papierem konopie są wykorzystywane w:
Papier towarzyszy ludzkości od lat. Pomimo rozwoju cyfrowej technologii, pozostanie z nami na długo. Szukanie nowych rozwiązań i alternatywy dla obecnych form pozyskiwania papieru – w postaci papieru uzyskiwanego z konopi – jest doskonałym kierunkiem w stronę bardziej ekologicznej działalności. Olbrzymie nakłady inwestycyjne i powstanie wielu nowych firm z ukierunkowaniem na konopie pokazuje, że dość szybko będziemy obcować z nimi na co dzień.
O autorze:
Patryk Gałecki
Artykuły Patryk Gałecki