Dlaczego marihuana działa na każdego inaczej?

Marihuana zażywana przez kilka osób, w tym samym czasie i miejscu, może wywoływać u każdego nieco inne efekty. Obserwujemy to zarówno u użytkowników rekreacyjnych, jak i pacjentów stosujących medyczną marihuanę. Podobnie jest zresztą z lekami, jeden pacjent odczuwa efekty szybko, bez działań ubocznych, inny od początku doznaje nieprzyjemnych objawów, co wyklucza terapię danym medykamentem. Dlaczego tak się dzieje? Wpływ ma na to kilka czynników, o których piszemy poniżej.

Samopoczucie ma wpływ na odczuwane efekty marihuany

O działaniu marihuany i możliwych negatywnych skutkach jej zażywania pisaliśmy już wielokrotnie. Nieumiejętne stosowanie konopi może przysporzyć wielu nieprzyjemnych efektów ubocznych, ze stanami lękowymi na czele. Sprawą oczywistą jest to, że nasze samopoczucie wpływa na każdy aspekt życia. Pozytywne nastawienie, najogólniej mówiąc, pomaga w codziennych funkcjonowaniu, zaś wpędzanie się w stres, niepokój, nadmierne analizowanie życia i rzeczywistości zmniejsza motywację i chęć do działania.

Dlatego to, z jakim nastawieniem dana osoba czy pacjent przystąpi do konsumpcji marihuany, będzie miało wpływ na odczuwane działanie. Jeżeli użytkownik jest pełen obaw, leków, wątpliwości (np. pali pierwszy raz), mocno prawdopodobne jest, że dozna szeregu niekorzystnych efektów marihuany. Takie wnioski wysunęli badacze przeprowadzający badanie na 121 uczestnikach, którym podawano THC. Jak to określili, osoby wrażliwe (odczuwające lęk, niepokój itp.) były bardziej narażone na negatywne skutki marihuany w postaci paranoi.^[1]

Celem tzw. użytkownika rekreacyjnego jest przyjemny haj, zatem odpowiednie, pozytywne nastawienie będzie kluczowe. Pacjent medycznej marihuany stosuje ją zazwyczaj w celach przeciwbólowych, często będzie obawiał się skutków ubocznych: odurzenia czy pogorszenia nastroju. Tutaj niezwykle ważna jest kwestia właściwej edukacji pacjenta i dobranie przez lekarza właściwego preparatu.

Płeć a działanie marihuany

Czy bycie kobietą lub mężczyzną ma wpływ na samo działanie marihuany i odczuwanie jej skutków? Jest to bardzo prawdopodobne.

Kobiety, z natury wrażliwsze, mają być bardziej podatne na działanie marihuany, tzn. potrzebują mniejszych ilości do uzyskania takiego samego efektu, jak u mężczyzn. Z zasady panie są mniejsze (wagą i wzrostem) od mężczyzn, zatem jest to logiczne wyjaśnienie tej kwestii. Inny temat to cykl miesiączkowy: zmiany hormonalne w poszczególnych okresach cyklu mogą wpływać na reakcję na marihuanę. W czasie owulacji (wysoki poziom estrogenów) kobiety mają doświadczać silniejszego działania przeciwbólowego THC, niż gdyby miało to miejsce w innych dniach.

U kobiet częściej obserwuje się działanie przeciwbólowe marihuany, ale też częstsze odczuwanie stanów lękowych czy szybszy rozwój tolerancji na THC. Kobiety mają też być bardziej podatne na rozwój uzależnienia od marihuany. W przypadku mężczyzn obserwowano natomiast silniejsze uczucie głodu po zażyciu. Różnice te wynikają z innego funkcjonowania układu hormonalnego obu płci, a także układu endokannabinoidowego odpowiadającego za działanie organizmu i zachodzące w nim procesy.

Tolerancja na THC wpływa na doznawane efekty marihuany

W przypadku osób stosujących marihuanę długotrwale dochodzi do wytworzenia się tolerancji na THC. Organizm przyzwyczaja się do obecności tego kannabinoidu. Zatem albo użytkownik zwiększa ilość zażywanego narkotyku, albo robi przerwę w konsumpcji. Oznacza to, że inaczej będzie odczuwał działanie marihuany ktoś, kto zaczyna, a innych doznań doświadczy osoba paląca regularnie od dłuższego czasu. Podczas pierwszego kontaktu z marihuaną możliwe jest także doświadczenie silniejszego działania THC, a z powodu stresu nasilać się mogą stany lękowe po zażyciu (patrz akapit powyżej). Lęki pojawiają się także w przypadku przyjęcia zbyt dużej dawki THC dla danej osoby.

Biologia i genetyka wpływają na to, co i jak czujesz po marihuanie

Każdy człowiek wyposażony jest w układ endokannabinoidowy, którego częścią się receptory CB1 i CB2, znajdujące się w wielu narządach. Układ ten odpowiada za stan równowagi organizmu (homeostazę). Kiedy z jakiegoś powodu owa równowaga zostaje zachwiana, odczuwamy lęk, ból, zaburzenia koncentracji itd. THC oddziałuje na receptory CB1 zlokalizowane w układzie nerwowym, przez co w kilka chwil po zażyciu marihuany użytkownik odczuwa uczucie euforii, haju.

W toku badań okazało się, że każdy człowiek ma swój unikalny układ endokannabinoidowy i w zależności od tego, na który obszar mózgu zadziała marihuana, inne objawy może odczuwać użytkownik. Dlatego jedna osoba odczuwa po przeniknięciu do mózgu THC przyjemne efekty, inna odwrotnie. Potwierdziło to badanie przeprowadzone na szczurach.^[2]

Temat ten wymaga kolejnych analiz, ale przytoczone doświadczenie wskazuje, że różna wrażliwość danego obszaru mózgu może odpowiadać za odmienne efekty doświadczane u różnych osób po zażyciu marihuany.

Jak pisaliśmy wcześniej, nawet najmniejsze wahania w działaniu układu endokannabinoidowego powodują zaburzenia w zakresie stanu organizmu i odczuwanych objawów. W organizmie są wytwarzane naturalne endokannabinoidy, które uzupełniają braki w razie zachwiania wspomnianej równowagi. Pojawiają się też informacje o mutacji genów występującej u niektórych osób, co skutkuje innym odczuwaniem działania marihuany.^[3]

Odmiana i skład konopi decydują o tym, jak intensywnie poczujesz działanie marihuany

Poza wyżej wymienionymi czynnikami, warto przypomnieć też, że oczywiście sama odmiana marihuany i zawarte w niej stężenie THC również wpływają na odczucia użytkownika. Im wyższe stężenie THC w materiale roślinnym, tym silniejsze doznania i możliwe działania niepożądane. Pojawia się coraz więcej odmian z bardzo dużą zawartością THC, dlatego należy zachować ostrożność w tym temacie. Konopie to też inne kannabinoidy, terpeny i flawonoidy. To właśnie synergia tych wszystkich związków finalnie decyduje o sile i kierunku działania danej odmiany.

Szczególnie ważne jest to w kontekście pacjentów stosujących medyczną marihuanę – należy dobrać najodpowiedniejsze stężenie kannabinoidów (a więc odmianę), by dała pożądany efekt leczniczy, przy jak najmniejszym wachlarzu skutków ubocznych. Pamiętając oczywiście o wspomnianych wyżej innych czynnikach warunkujących odbiór marihuany przez konkretną osobę.

Palenie, jedzenie marihuany, łączenie z lekami i używkami – to też wpływa na odczucia

Ostatnia kwestia warta podkreślenia dotyczy pozostałych czynników mogących wpływać na to, jak odczuwa się działanie marihuany. Leki, nawet te dostępne bez recepty, mogą wchodzić w interakcję z konopiami. Alkohol, używka będąca łączona z marihuaną, wzmaga intensywność działania THC. Niektóre pokarmy mogą uwrażliwić konkretną osobą na doznawane odczucia – przykładowo mango może zwiększać fazę po marihuanie. Forma zażycia marihuany też ma znaczenie w kwestii odczuwanych działań. Ta zażywana na drodze pokarmowej działa dłużej i intensywniej, ale działanie użytkownik zacznie odczuwać po około 60 minutach. Waporyzacja lub palenie to szybkie efekty, już po kilku minutach.

Podsumowanie

Czynników wpływających na odczuwane objawy po zażyciu marihuany jest kilka. Warto mieć tego świadomość, zwłaszcza w kontekście stosowania medycznej marihuany. Stan pacjenta, zażywane przez niego leki, samopoczucie, uwarunkowania genetyczne mają realny wpływ na działanie konopi i potencjalne skutki uboczne.

Pamiętaj o tym, że konopie indyjskie w Polsce są nielegalne, a za ich posiadanie lub uprawę grozi od 3 do 8 lat pozbawienia wolności. Artykuł powstał jedynie w celach edukacyjnych. Może być pomocny osobom, które przebywają w krajach, gdzie uprawa i posiadanie marihuany (w tym marihuany medycznej) na własny użytek jest dozwolone. W Polsce legalna jest marihuana medyczna, wydawana w aptekach na receptę lekarza. Więcej informacji w zakładce prawo.

Źródła

1. Freeman, D., Dunn, G., Murray, R. M., Evans, N., Lister, R., Antley, A., Slater, M., Godlewska, B., Cornish, R., Williams, J., Di Simplicio, M., Igoumenou, A., Brenneisen, R., Tunbridge, E. M., Harrison, P. J., Harmer, C. J., Cowen, P., & Morrison, P. D. (2015). How cannabis causes paranoia: using the intravenous administration of ∆9-tetrahydrocannabinol (THC) to identify key cognitive mechanisms leading to paranoia. Schizophrenia bulletin, 41(2), 391–399. https://doi.org/10.1093/schbul/sbu098
2. Norris, C., Szkudlarek, H.J., Pereira, B. et al. The Bivalent Rewarding and Aversive properties of Δ⁹-tetrahydrocannabinol are Mediated Through Dissociable Opioid Receptor Substrates and Neuronal Modulation Mechanisms in Distinct Striatal Sub-Regions. Sci Rep 9, 9760 (2019). https://doi.org/10.1038/s41598-019-46215-7
3. How your genes influence your response to cannabis – https://weedmaps.com/learn/cannabis-and-your-body/genes-influence-cannabis-response
4. Why Cannabis Affects Women Differently – https://neurosciencenews.com/women-cannabis-10093/ [w:] Struik, D., Sanna, F., & Fattore, L. (2018). The Modulating Role of Sex and Anabolic-Androgenic Steroid Hormones in Cannabinoid Sensitivity. Frontiers in behavioral neuroscience, 12, 249. https://doi.org/10.3389/fnbeh.2018.00249
5. Females more sensitive to cannabis; males get munchies – https://news.wsu.edu/press-release/2014/09/03/females-more-sensitive-to-cannabis-males-get-munchies/
6. https://www.cannamd.com/why-do-people-react-differently-to-thc/