Naukowcy poznali już wiele syntetycznych kannabinoidów. Część z nich zyskała złą sławę, jako dopalacze – często szkodliwe i mogące doprowadzić nawet do zgonu. Jednocześnie z dobrodziejstwa nauki korzysta także medycyna, gdzie laboratoryjne analogi THC rozważane są jako alternatywa lub wsparcie wielu obecnie stosowanych terapii. Dziś jako ciekawostkę omówimy jedną z takich substancji. Jest to dimetyloheptylopiran czyli DMHP – nielegalny w Polsce związek chemiczny, który może działać nawet przez kilka dni. Niestety nie do końca tak, jak wiele osób mogłoby w tym momencie pomyśleć.
Czym jest DMHP?
DMHP to związek chemiczny uzyskany przez naukowców już w 1949 roku, podczas badań nad strukturą THC. Występuje w formie jasnożółtego olejku, który nie rozpuszcza się w wodzie. Strukturalnie bardzo przypomina THC, od którego różni się tylko jednym wiązaniem. Zdecydowanie wyróżnia się czasem działania. Według niektórych źródeł jest to nawet kilka dni. Okres półtrwania w organizmie wynosi od 20 do 40 godzin, a okres półtrwania jego aktywnego metabolitu 11-hydroksy-DMHP nawet powyżej 48 godzin.
Uważa się, że toksyczność tego związku jest niska, nie odnotowano zgonów spowodowanych przez nią, a objawy przedawkowania są zgodne z obserwowanymi w przypadku zatrucia najwyższymi poziomami THC.
Działanie przypomina duże dawki THC. Powoduje utratę sił, zarówno fizycznie, jak i psychicznie.
W 1974 przeprowadzono badania na grupie mężczyzn, będących okazjonalnymi palaczami marihuany, w których przetestowano na nich działanie 200 µg DMHP. Droga podania była dożylna. U badanych osób wystąpiła tachykardia, która utrzymywała się od 6 do nawet 11,5 godziny. Obserwowano także wspomniane niedociśnienie ortostatyczne, jak i spadek ciśnienia w pozycji leżącej. Nie stwierdzono natomiast efektów psychologicznych, jedynie objawy podobne do efektów ubocznych marihuany: suchość w ustach, zmniejszone wydzielanie śliny, senność i zawroty głowy.
Niedociśnienie ortostatyczne wywoływane jest już przy relatywnie niskich dawkach – zbyt niskich, by poczuć ewentualne efekty odurzające. Związek ten jest więc niebezpieczny do stosowania na własną rękę, a przez wspomnianą zależność używanie go w celach rekreacyjnych nie ma także większego sensu.
Czy DMHP jest legalne i czy trzeba się go obawiać?
DMHP zostało zdelegalizowane w 1982 konwencją Narodów Zjednoczonych. Obecnie nie jest legalne ani w Polsce, ani w większości pozostałych krajów świata. Nie jest także szeroko dostępne w nielegalnych kanałach dystrybucji. Wszelkie próby uzyskania tej substancji na własną rękę są zabronione prawnie, niebezpieczne i mogą skończyć się nawet śmiercią. Do tej pory nie odnotowano przypadków nielegalnego wykorzystywania i sprzedaży tej substancji przez ludzi.
Klasyfikowany jest jako środek nienadający się do użytku medycznego, choć czasem wciąż bada się go w kontekście potencjalnych zastosowań leczniczych. Do tej pory jednak takich nie stwierdzono.
Czy nielegalna marihuana dostępna na ulicach niemal wszystkich polskich miast może być zanieczyszczona DMHP? Nie możemy tego wykluczyć. Dla wielu palaczy opcja kilkudniowego haju może wydawać się atrakcyjna, przestępcy mogą to więc potraktować jako okazję marketingową. W rzeczywistości jednak taka marihuana nie miałaby przewag nad zwykłą, a byłaby od niej bardziej niebezpieczna. Ciężko więc dostrzec w tym działaniu korzyści dla podziemia narkotykowego.
Nie zmienia to faktu, że nielegalny towar często jest wzbogacany o różne inne niebezpieczne substancje. O ile nie odnotowano przypadku śmiertelnego przedawkowania marihuany, o tyle odnotowano przypadki śmiertelnego zatrucia oszukanym suszem.
Z tego powodu zachęcamy do poszanowania prawa w tym zakresie i nieużywania nielegalnej marihuany, jednocześnie wspierając inicjatywy mające na celu doprowadzić do jej legalizacji. Legalna marihuana to większe bezpieczeństwo dla jej użytkowników, ale także dla dzieci i nastolatków.
Źródła
- Razdan, R. K., & Dalzel, H. C. (1976). Drugs derived from cannabinoids. 6. Synthesis of cyclic analogues of dimethylheptylpyran. Journal of medicinal chemistry, 19(5), 719–721. https://doi.org/10.1021/jm00227a027
- S.N. Pradhan, Pharmacology of some synthetic tetrahydrocannabinols, Neuroscience & Biobehavioral Reviews, Volume 8, Issue 3, 1984, Pages 369-385, ISSN 0149-7634, https://doi.org/10.1016/0149-7634(84)90058-7.
- Lemberger, L., McMahon, R., Archer, R., Matsumoto, K., & Rowe, H. (1974). Pharmacologic effects and physiologic disposition of delta 6a,10a dimethyl heptyl tetrahydrocannabinol (DMHP) in man. Clinical pharmacology and therapeutics, 15(4), 380–386. https://doi.org/10.1002/cpt1974154380