Konopie siewne to rośliny o wielorakim zastosowaniu. Rośliny te są łatwe w uprawie, a w przemyśle wykorzystuję się całą roślinę – nasiona, kwiaty oraz biomasę. By zacząć uprawiać ją we własnym zakresie, wymagane jest odpowiednie zezwolenie. O tym jak je otrzymać dowiesz się z poniższego poradnika.
Czym są konopie włókniste?
Konopie włókniste to jeden z trzech głównych gatunków tych roślin. Potocznie nazywane są również konopiami siewnymi bądź konopiami przemysłowymi. W swoim składzie posiadają niskie stężenie THC, a produkty konopne wprowadzane na rynek, np. CBD, mają nie więcej niż 0.2% THC.
Konopie siewne są bardzo proste w uprawie. Można je siać nawet na glebach średniej klasy. Podczas wzrostu rośliny te nie wymagają szczególnej opieki czy oprysków owadobójczych. Możliwym opryskiem proponowanym przez wielu jest oprysk przeciw chwastom. Pozwala to na usunięcie obcych gatunków roślin z pola uprawnego.
Rośliny te osiągają pełną dojrzałość po 100-150 dniach od wysiania. Są roślinami jednorocznymi i osiągają 1 – 3m wysokości. Roślinę tą wykorzystuje się w całości od korzeni po kwiaty.
Więcej o tym czym są konopie włókniste (siewne) dowiesz się z filmu poniżej.
Po co uprawia się konopie?
Konopie siewne znalazły zastosowanie w wielu gałęziach współczesnego przemysłu. W swoim składzie zawierają duże stężenie CBD oraz prozdrowotne związki jak terpeny, flawony, flawonoidy, izoflawony oraz kilkaset innych kannabinoidów. Rośliny te mają udowodnione naukowo działanie lecznicze przez co często stosowane są w terapiach i leczeniu wielu schorzeń.
Konopie oprócz pozytywnego działania na ludzki organizm, docenione zostały przez swoje właściwości technologiczne.
Do najpopularniejszych zastosowań konopi w przemyśle można zaliczyć:
- Włókienniczy – z konopi produkuje się wysokiej klasy materiały wykorzystywane do produkcji lin oraz nici, a ostatecznie ubrań i tekstyliów konopnych.
- Chemiczny – wykorzystuje się je jako składnik farb i produkuje się biopaliwa konopne.
- Celulozowo-papierniczy – papier produkowany z konopi charakteryzuje się wysoką wytrzymałością i jest niewrażliwy na upływ czasu.
- Spożywczy – z konopi produkuje się herbaty i napary oraz stosuje się je jako dodatek do dań w postaci nasion, suszu i olejków.
- Farmaceutyczny – produkuje się z nich produkty CBD wykorzystywane w terapii chorych.
- Budownictwo i materiały budowlane – konopie wykorzystywane są w produkcji wytrzymałego betonu konopnego.
- Siewny – konopie wykorzystuje się do pozyskiwania wysokiej jakości materiału siewnego.
Czy uprawa konopi siewnych jest legalna?
W Polsce uprawę konopi siewnych reguluję ustawa o przeciwdziałaniu narkomani z 29 lipca 2005r. W myśl tej ustawy, uprawa konopi siewnej podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 3.
Istnieją jednak okoliczności zezwalające na szeroką uprawę tych roślin.
W Polsce możliwe jest uzyskanie specjalnego zezwolenia na uprawę konopi siewnych. Pozwolenie to jest wydawane co roku na potrzeby nadchodzącej uprawy. Uzyskać je może każda osoba składająca odpowiedni wniosek.
Pozwolenie takie uprawnia daną osobę na uprawę odmian konopi siewnych zawartych na oficjalnej liście. Każde inne odmiany traktowane są jak gatunki nielegalne.
Kto może uprawiać konopie włókniste?
Teoretycznie każdy może uprawiać konopie siewne nawet na własny użytek. Warunkiem jednak jest posiadanie odpowiedniego zezwolenia wydawanego przez władze państwowe.
O pozwolenie takie występują głównie rolnicy, jednak możliwa jest uprawa konopi siewnych nawet w przydomowym ogródku, czy hodowla domowa.
Aby uzyskać takie pozwolenie trzeba spełnić kilka warunków min:
- Nie być wcześniej karanym za uprawę nielegalnych roślin,
- Złożyć odpowiedni wniosek do urzędu miasta lub odpowiadającego samorządu/gminy,
- Uwzględnić cel uprawy.
- Uiścić opłatę.
Jakich konopi nie można uprawiać i dlaczego?
Konopie można podzielić na trzy główne gatunki: konopie siewne, indyjskie oraz dzikie. Każda z tych roślin różni się od siebie występowaniem, wyglądem i składem chemicznym.
W Polsce nie wolno uprawiać:
Konopi indyjskich – z roślin tych produkuję się głównie narkotyki takie jak marihuana i haszysz. W swoim składzie zawiera wysokie stężenie THC sięgające aż 50% w zależności od odmiany. THC jest substancją odpowiedzialną za wywołanie „haju” jednak swoje właściwości odurzające nabiera dopiero w etapie suszenia kwiatów konopi. Ich sadzenie na terenie Polski jest nielegalne i podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jedynie niektóre placówki naukowo badawcze mogą wystąpić o pozwolenie na uprawę konopi indyjskich. Zezwolenie takie jest związane ściśle z tematem prac naukowych prowadzonych przez ośrodek.
Konopi dzikich – rośliny te popularnie występują w Rosji. Spotkać je można na terenach podmiejskich, ale także w starych i zniszczonych budynkach. Rośliny te zawierają w swoim składzie zawierają około 20% THC i 30% CBD. Można z nich wyprodukować słabej jakości marihuanę. Nie sieje się jej na szeroką skalę. Jej uprawa w Polsce jest nielegalna i grozi za nią kara pozbawienia wolności do lat 3.
Złożenie wniosku o uprawę konopi – krok po kroku
Do uprawy konopi włóknistych konieczne jest uzyskanie pozwolenia. Aby otrzymać takie pozwolenie należy złożyć odpowiednie dokumenty przed rozpoczęciem uprawy. O pozwolenie takie może starać się przedsiębiorca lub każda osoba fizyczna (rolnik). Warunkiem uzyskania takiego pozwolenia jest niekaralność, szczególnie w przypadku nielegalnej hodowli konopi, maku, czy innych roślin psychoaktywnych.
Oto jak wygląda proces ubiegania się o takie pozwolenie.
Gdzie i kiedy złożyć wniosek o pozwolenie na uprawę?
Wniosek na pozwolenie można złożyć w każdej chwili, ale ważny jest na określony czas. Warto to zrobić przed sezonem siewnym, który trwa stosunkowo krótko. Zrobisz to w:
urzędzie miasta,urzędzie gminy,urzędzie miasta na prawach powiatu,innym odpowiadającym urzędzie w miejscu zamieszkania.
od 7 maja 2022 wnioski należy składać na nowych zasadach!
Obecnie wnioski składamy do odpowiedniego oddziału terenowego KOWR – osobiście, pocztą lub elektronicznie. Zazwyczaj będzie to Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa Oddział Terenowy w Twoim mieście. Aby uniknąć jednak nieporozumień, najlepiej będzie sprawdzić swój oddział bezpośrednio na stronie KOWR: https://www.kowr.gov.pl/kontakt/ot
Jakie dokumenty i wnioski należy złożyć?
Aby starać się o pozwolenie na uprawę konopi siewnych należy skompletować odpowiednie dokumenty. Bez tych dokumentów nie ma możliwości wydania zezwolenia na uprawę tych roślin.
Dokumenty i wnioski jakie trzeba skompletować to:
- wniosek o wpis producenta rejestru producentów konopi włóknistych,
- etykieta certyfikowanego materiału siewnego,
- dowód zakupu materiału siewnego – faktura,
- potwierdzenie przelewu opłaty skarbowej.
Tak – zgodnie z nowymi przepisami materiał siewny trzeba zakupić przed złożeniem wniosku o pozwolenie na uprawę, gdyż jest on do tego pozwolenia niezbędny. Trzeba jednak pamiętać, że nie można go wysiać przed uzyskaniem pozwolenia!
Wzory wniosków do wypełnienia
Dokumenty potrzebne do ubiegania się o pozwolenie na uprawę konopi siewnych to obecnie przede wszystkim wniosek o zezwolenie na uprawę konopi włóknistych – KOWR.
Pozostałe dokumenty otrzymamy – etykietę i dowód zakupu materiału siewnego w momencie zakupu, potwierdzenie przelewu opłaty skarbowej po dokonaniu tejże opłaty.
Kiedy otrzymam pozwolenie i decyzję na uprawę?
Skompletowanie wszystkich dokumentów potrzebnych do wydania pozwolenia na uprawę konopi siewnych jest procesem bardzo łatwym i szybkim. Jedynie podpisanie umowy kontrakcyjnej może się przedłużyć ponieważ zależy to w dużej mierze od polityki wewnętrznej danej firmy. Od 7 maja 2022 nie potrzebujemy umowy kontrakcyjnej, a możemy uprawiać we własnym zakresie na własny użytek, co nie przedłuża niepotrzebnie procesu.
Czas oczekiwania na pozwolenie na uprawę konopi siewnych wynosi około 30 dni. Może on się wydłużyć do dwóch miesięcy jednak w takim przypadku urząd wysyła zawiadomienie. KOWR na wydanie decyzji ma dwa tygodnie. Jest to znacznie szybszy proces niż dawniej!
Ile kosztuje wydanie pozwolenia?
Wydawać by się mogło, iż uzyskanie takiego pozwolenia będzie bardzo kosztowne. W praktyce jednak jest zupełnie inaczej. Całkowity koszt jaki należy ponieść za pozwolenie na uprawę konopi to około 30 zł.
Opłata za złożenie wniosku wynosi 30 złotych. Opłatę tą można uiścić na konto wskazane przez urząd.
Ile się czeka na wydanie pozwolenia?
Zgodnie z teorią, KOWR ma na to 14 dni od daty złożenia przez nas wniosku.
Kiedy można zacząć uprawę i na jak długo wydawane jest pozwolenie?
Zezwolenie wydawane jest na okres jednego roku i pozwala ono na natychmiastowe przystąpienie do uprawy konopi włóknistych.
Należy pamiętać, iż siew tych roślin przypada na kwiecień, dlatego najlepiej wystąpić o nie przed końcem roku.
Czy wniosek może zostać odrzucony?
Rolnik starając się o zezwolenie na uprawę konopi siewnych nie ma pewności czy władze rozpatrzą pozytywnie jego dokumenty. Istnieje szansa na to, że wniosek zostanie odrzucony. Dzieje się tak zwłaszcza, gdy we wniosku wskaże cel uprawy niewyszczególniony w ustawie. Z tego powodu warto zapoznać się z jej tekstem. W razie odmowy możliwe jest odwołanie się od decyzji administracyjnej w ciągu 14 dni od otrzymania decyzji.
Jaki cel wskazać we wniosku?
Aby zaoszczędzić Wam żmudnego czytania ustawy, przygotowaliśmy listę celów, które wyszczególniono w ustawie. Według niej konopie mogą być to cele:
- włókiennicze,
- chemiczne,
- celulozowo-papiernicze,
- kosmetyczne,
- farmaceutyczne,
- energetyczne,
- nasiennictwa,
- naukowo-badawcze,
- hodowla, rekultywacja, remediacja,
- spożywcze,
- weterynaryjne,
- paszowe,
- pszczelarskie,
- nawozowe,
- izolacyjne,
- produkcji materiałów kompozytowych, budowlanych, środków ochrony roślin,
Jakie są kary za brak pozwolenia?
Za uprawę konopi włóknistych bez pozwolenia grozi kara grzywny.
„Art. 65. Kto:
1) uprawia lub skupuje mak niskomorfinowy lub konopie włókniste wbrew przepisom ustawy,
(…)
– podlega karze grzywny.”.
Ustawa z dnia 24 marca 2022 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw
Dz. U. 2022 poz. 764
Jak zacząć uprawę konopie włóknistych – siewnych?
Konopie siewne obecnie cieszą się dużą popularnością wśród rolników. Zauważyć można ich stale rosnący areał uprawny. Plantacja tych roślin może być bardzo dochodowa, ale od czego zacząć przygodę z uprawą konopi siewnych po otrzymaniu zezwolenia?
Kiedy pozwolenie zostanie przyznane, należy zaopatrzyć się w certyfikowany materiał siewny. Do wysiewu można używać jedynie certyfikowanych odmian konopi znajdujących się na oficjalnej liście. Każda inna odmiana jest niedozwolona w hodowli.
Następnie należy odpowiednio zadbać o pole uprawne. W tym celu rolnik musi przeorać ziemię wczesną wiosną i wymieszać ją z włóknem kokosowym w celu napowietrzenia ziemi. Równie ważnym krokiem jest nawożenie ziemi i ustalenie pH=5.5-6.5.
Konopie sieje się w odstępach 50 cm co pozwala na optymalny wzrost i jak największe zagęszczenie plonów.
Konopie w czasie wzrostu wymagają jedynie intensywnego podlewania oraz usuwania roślin obcych. Ich zbiór przypada po 100-150 dniach od zasiania. Jeśli chcesz poznać więcej szczegółów, zajrzyj do poradnika na temat warunków uprawy konopi włóknistych.
Czy można spodziewać się kontroli plantacji?
Rolnik posiadający pozwolenie na uprawę konopi siewnych może się spodziewać okresowych kontroli z urzędu. Kontrole takie prowadzone są w celu nadzoru nad plantacją i jej poprawnością.
Kontrola prowadzona jest przez specjalną jednostkę wyznaczoną przez urząd miasta bądź innej uprawnionej jednostki.
Podczas kontroli takiej sprawdza się czy dany rolnik stosuje certyfikowany materiał siewny, powierzchnie uprawy, oraz niekiedy zawartość THC w konopiach. Rolnik zobowiązany jest okazać faktury oraz etykiety z opakowań materiału siewnego. W przypadku naruszeń urząd może cofnąć pozwolenie na uprawę konopi siewnej oraz nakazać zniszczenia obecnie trwającej uprawy.
W przypadku różnic pomiędzy rzeczywistą, a podaną we wniosku powierzchnią uprawy przekraczających 5% rolnik otrzyma karę grzywny.
Czy można przetwarzać konopie we własnym zakresie?
Wydawać by się mogło, iż konopie siewne można uprawiać w celach przemysłowych jednak sprawa nie jest wcale tak oczywista. W takim przypadku we wniosku należy uwzględnić odpowiedni zapis o przeznaczeniu konopi, np. do wyrobu suszu czy olejków. Z tak uzupełnionym i dobrze uargumentowanym wnioskiem istnieje duża szansa na uzyskanie pozwolenia na uprawę i przetwórstwo we własnym zakresie.
Proces wyrabiania takiego pozwolenia jednak wygląda inaczej. Nie trzeba dostarczać umowy kontrakcyjnej oraz posiadać statusu rolnika. Od 7 maja 2022 wystarczy wskazać taką sytuację we wniosku do KOWR. Tam trzeba jedynie wskazać miejsce uprawy. Konopie w takim wypadku można siać w przydomowym ogródku czy prowadzić plantacje w domu, a potem przetwarzać je osobiście, na własne potrzeby.
Gdzie sprzedać konopie włókniste?
Konopie siewne to rośliny które można wykorzystać w całości. Jeżeli nie chcemy korzystać z nich samodzielnie, przyda się podpisać umowy kontrakcyjne. Te sporządzane są jednak najczęściej z uwzględnieniem poszczególnych części tych roślin.
Zwyczajowo rolnicy nie prowadzą handlu konopiami siewnymi na rynku. Rośliny te skupywane są przez przedsiębiorstwa na mocy ww. umowy kontrakcyjnej.
Na Polskim rynku działają przedsiębiorstwa krajowe oraz zagraniczne. W skupach krajowych oferowane są niższe ceny niż w skupach zagranicznych jednak jakość skupowanych produktów może być niższa. W skupie zagranicznym ceny są wyższe jednak jakość wyrobów musi być wysoka.