Produkty pozyskiwane z konopi coraz częściej goszczą na sklepowych półkach i w naszych domach. Doceniane są za prozdrowotne właściwości i wachlarz odżywczych składników. Przemysł spożywczy wykorzystuje konopie do pozyskiwania wartościowego oleju konopnego.
Z czego powstaje olej konopny?
- Olej konopny powstaje z nasion konopi, które poddawane są procesowi tłoczenia, miażdżenia.
Nasiona konopi wyglądem przypominają malutkie ziarenka, mają barwę szaro-zieloną. Nasiona zamknięte są w łupince.
Czy wiesz, że z hektara upraw można uzyskać nawet 1 tonę ziaren konopi – a z tego otrzyma się tylko około 350 litrów oleju konopnego.
Z jakich konopi powstaje olej?
Oleje konopne, które możesz zakupić w aptekach i sklepach z żywnością, powstają z konopi siewnych (Cannabis sativa). Ten gatunek konopi jest legalny w Polsce, reguluje to Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii.
Konopie siewne to bogactwo dobroczynnych składników – kannabinoidów, terpenów, flawonoidów czy witamin. Dominującym, i najlepiej przebadanym kannabinoidem, jest CBD, czyli kannabidiol.
Co w nim ciekawego? Wiele. Posiada szereg właściwości, które z powodzeniem znajdują zastosowanie w sektorze medycznym, kosmetycznym, itd. Wykorzystuje się każdą część konopi siewnych – od nasion, po kwiaty, liście i łodygi.
Jak już pisaliśmy, olej konopny powstaje z niepozornych ziarenek. Właściwości takiego oleju są spektakularne.
Zapamiętaj:
Olej konopny, tłoczony na zimno, zaliczamy do tzw. Superfoods, czyli naturalnych produktów z ekologicznych upraw, które odznaczają się doskonałym składem i wpływem na ludzki organizm.
Konopi siewnych nie należy mylić z nielegalnymi konopiami indyjskim (z których pozyskuje się marihuanę). Konopie siewne są wysokie, dorastają nawet do 3,5 m, zielone części roślin (zwłaszcza żeńskich) wydzielają bardzo intensywny zapach.
Właściwości i wartości odżywcze oleju z konopi
- Olej konopny ma lekko orzechowy smak oraz ciemny, brązowo-zielony kolor.
- Powinien być przechowywany w ciemnej, szklanej butelce, by jak najdłużej zachować swoje wartości odżywcze i walory smakowe.
- Musi być spożywany na surowo, nie należy go podgrzewać ani gotować.
- Nie zawiera psychoaktywnego THC.
Olej pozyskiwany z nasion ceniony jest za walory smakowe, jako dodatek np. do sałatek i innych potraw. Ale najważniejszą jego zaletą jest prozdrowotny profil. Jakimi właściwościami charakteryzuje się ten olej? Wymienić należy jego prozdrowotne i kosmetyczne zalety:
- poprawia pracę mózgu,
- wykorzystywany jest w profilaktyce chorób układu krążenia,
- reguluje poziom cholesterolu,
- wzmacnia odporność,
- poprawia wygląd skóry, paznokci i włosów,
- ułatwia gojenie się ran/ stanów zapalnych skóry, itp.
Co zatem zawiera olej konopny, że działa tak wielokierunkowo na organizm. Znajdziemy w tym produkcie:
- nienasycone kwasy tłuszczowe – omega 3, omega 6,
- liczne witaminy i składniki mineralne – np. wit. A, B, E, K, magnez, fosfor, cynk,
- białko, aminokwasy, fosfolipidy.
Nasiona konopne zawierają odpowiednio: około 35% tłuszczu, ponad 80% kwasów tłuszczowych nienasyconych. Znajdziemy w oleju konopnym także kwas γ-linolenowy i kwas stearydynowy, które rzadko pojawiają się w innych olejach roślinnych.
Poniższa tabela prezentuje procentowy udział kwasów tłuszczowych w różnych olejach – porównaj:
Poniżej przykładowe wartości odżywcze Oleju Konopnego Zimnotłoczonego jednego z producentów:
| Wartość odżywcza w 100g | |
| Wartość energetyczna | 3700 kJ/ 900 kcal |
| Tłuszcz | 100 g |
| W tym: kwasy tłuszczowe nasycone kwasy tłuszczowe jednonienasycone kwasy tłuszczowe wielonienasycone | 9 g 12 g 79 g |
| Węglowodany w tym cukry | 0 g 0 g |
| Białko | 0 g |
| Sól | 0 g |
Dla ścisłości należy w tym miejscu wspomnieć o olejkach pozyskiwanych również z konopi siewnych, ale z kwiatostanów – są to tzw. olejki CBD, które wykazują działanie prozdrowotne, np.:
- przeciwzapalne,
- przeciwbólowe,
- antyalergiczne,
- przeciwwymiotne,
- niwelujące bezsenność, stres, niepokój, itp.
Uwaga: Olejki CBD pozyskiwane są na innej drodze niż tłoczenie na zimno, jest to tzw. ekstrakcja.
Wyróżniamy również oleje THC (RSO) – pozyskiwane z nielegalnych konopi indyjskich – olej ten (o wyglądzie czarnej mazi) zawiera bardzo wysoki poziom psychoaktywnego THC.
Produkcja oleju – tłoczenie na zimno i ciepło
Najbardziej wartościowy sposób pozyskiwania oleju konopnego to:
TŁOCZENIE NA ZIMNO – Wszystko zaczyna się od oczyszczenia drogocennych nasion konopi. Następny etap procesu polega na mechanicznym wyciskaniu nasion konopnych za pomocą specjalnych pras (tradycyjnych/ śrubowych). Do dużego cylindra wrzuca się nasiona, które następnie miażdżone są specjalną śrubą. Cylinder zawiera otwory, przez które spływa wydobywający się z nasion olej (gromadzi się w osobnym pojemniku). Co oznacza proces tłoczenia na zimno? – musi odbywać się w temperaturze max. 25 stopni.
Olej tłoczony na zimno to olej naturalny, nieoczyszczony. Poddaje się go po wyciśnięciu tzw. sedymentacji, czyli osadzenia się w specjalnych pojemnikach pozostałości z procesu tłoczenia.
OLEJ TŁOCZONY NA CIEPŁO – w procesie tym uzyskany olej posiada mniejsze wartości odżywcze i walory smakowe. Tłoczenie odbywa się w temperaturze nawet 90-150 stopni C. Niszczy to cenne składniki odżywcze.
Uwaga!
Olej konopny, spożywczy, nie jest tym samym, co olej (olejek) CBD czy olej RSO!
Dla ścisłości – a co z olejem konopnym CBD – czyli popularnymi olejkami CBD? Jak powstają? Wyróżniamy kilka rodzajów ekstrakcji (na przykład z użyciem alkoholu, oliwy z oliwek) celem uzyskania olejku. Podczas tego procesu mieszanka suszu konopnego jest podgrzewana, by wydobyć jak najwięcej wartościowych składników znajdujących się w konopiach. Rodzaj ekstrakcji ma decydujący wpływ na jakość uzyskanego produktu (przeczytasz o tym tutaj).
Oleje RSO (inna nazwa THC, olej z marihuany), nielegalne, pozyskuje się również na drodze ekstrakcji, podgrzewając cały materiał konopny (konopie indyjskie). Procedura ta jest zakazana i zazwyczaj odbywa się w domu, co skutkuje obecnością szkodliwych substancji i zanieczyszczeń w otrzymanym oleju – to gęsta, prawie czarna substancja.
Jak zrobić olej konopny w domu?
Najprostszym sposobem pozyskania oleju konopnego oczywiście jest jego zakup w sklepie. Ale z powodzeniem każdy z nas może zrobić olej konopny w domu.
Czego potrzebujesz?
- Wysokiej jakości ziaren konopi siewnych- takich, które nie są wysuszone
2. Specjalnej maszyny (automatycznej/ ręcznej) – wyciskarki/ prasy do oleju
Sam proces nie jest skomplikowany, ale jest czasochłonny.
Abu uzyskać 1 litr oleju konopnego potrzebujesz bardzo dużą ilość ziaren konopnych (niektóre źródła podają, że będzie to nawet 7 kg).
Jak to zrobić: wrzucasz ziarna, mielisz, olej ścieka do specjalnego pojemnika.
Możesz zobaczyć, jak zrobić samodzielnie olej konopny na tym filmiku.
Prasy do tłoczenia oleju kupisz w sklepach internetowych lub na Allegro.
Co zrobić z resztkami po tłoczeniu?
W procesie tłoczenia nasion konopi chcemy uzyskać olej konopny. Tłoczony na zimno ww. sposobem daje nam wysokiej jakości, czysty olej o prozdrowotnych właściwościach.
Po tłoczeniu zostają nam pozostałości (tzw. wytłoczyny). Nie musisz ich wyrzucać.
Zrób olej konopny, jako bonus otrzymasz mąkę konopną.
Do czego możemy wykorzystać pozostałości po samodzielnym tłoczeniu nasion?
Wytłoczyny możemy zmielić i uzyskamy w ten sposób zdrową mąkę konopną.
Zastosowanie oleju konopnego w kuchni i diecie
O walorach i cennych właściwościach oleju konopnego pisaliśmy powyżej.
Jak możemy wykorzystać olej konopny w celu urozmaicenia naszej codziennej diety? Na wiele sposobów:
- jako dodatek do sałatek, owsianek, past,
- można posmarować olejem kanapki,
- jako dodatek do polania kasz i makaronów, gotowanych warzyw, itp.
Zapamiętaj,
Nie używamy oleju konopnego do pieczenia i smażenia.
Dzienna, wystarczająca porcja to 1-2 łyżki oleju.
„Olej konopny jest jednym z najcenniejszych i najzdrowszych olejów przeznaczonych do użytku zewnętrznego jak i wewnętrznego. Jego wyjątkowość potwierdza bogactwo składników aktywnych niezbędnych dla utrzymania naszej skóry i naszego organizmu w odpowiedniej kondycji. Olej konopny zawiera NNKT oraz idealny stosunek (3:1) kwasów z grupy omega-6 do omega-3, co wyróżnia go spośród wielu olejów roślinnych dostępnych na rynku”
Znaczenie terapeutyczne i kosmetyczne oleju konopnego, Anna Kurek-Górecka1, Radosław Balwierz, Paulina Mizera, Maciej Nowak,
Ewa Żurawska-Płaksej
Podsumowanie
Szukasz produktu naturalnego, który dostarczy Twojemu organizmowi cennych składników odżywczych? Zdecyduj się na olej pozyskiwany z nasion konopi. Jest dostępny w wielu sklepach, ma ciekawy orzechowy posmak. Nadaje się do urozmaicenia smaku różnych potraw. Wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości. Poza korzystnym wpływem na układ sercowo-naczyniowy doskonale radzi sobie również z niwelowaniem stanów zapalnych skóry.
