Produkty pozyskiwane z konopi coraz częściej goszczą na sklepowych półkach i w naszych domach. Doceniane są za prozdrowotne właściwości i wachlarz odżywczych składników. Przemysł spożywczy wykorzystuje konopie do pozyskiwania wartościowego oleju konopnego.
Z czego powstaje olej konopny?
- Olej konopny powstaje z nasion konopi, które poddawane są procesowi tłoczenia, miażdżenia.
Nasiona konopi wyglądem przypominają malutkie ziarenka, mają barwę szaro-zieloną. Nasiona zamknięte są w łupince.
Z jakich konopi powstaje olej?
Oleje konopne, które możesz zakupić w aptekach i sklepach z żywnością, powstają z konopi siewnych (Cannabis sativa). Ten gatunek konopi jest legalny w Polsce, reguluje to Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii.
Konopie siewne to bogactwo dobroczynnych składników – kannabinoidów, terpenów, flawonoidów czy witamin. Dominującym, i najlepiej przebadanym kannabinoidem, jest CBD, czyli kannabidiol.
Co w nim ciekawego? Wiele. Posiada szereg właściwości, które z powodzeniem znajdują zastosowanie w sektorze medycznym, kosmetycznym, itd. Wykorzystuje się każdą część konopi siewnych – od nasion, po kwiaty, liście i łodygi.
Jak już pisaliśmy, olej konopny powstaje z niepozornych ziarenek. Właściwości takiego oleju są spektakularne.
Zapamiętaj:
Olej konopny, tłoczony na zimno, zaliczamy do tzw. Superfoods, czyli naturalnych produktów z ekologicznych upraw, które odznaczają się doskonałym składem i wpływem na ludzki organizm.
Konopi siewnych nie należy mylić z nielegalnymi konopiami indyjskim (z których pozyskuje się marihuanę). Konopie siewne są wysokie, dorastają nawet do 3,5 m, zielone części roślin (zwłaszcza żeńskich) wydzielają bardzo intensywny zapach.
Właściwości i wartości odżywcze oleju z konopi
- Olej konopny ma lekko orzechowy smak oraz ciemny, brązowo-zielony kolor.
- Powinien być przechowywany w ciemnej, szklanej butelce, by jak najdłużej zachować swoje wartości odżywcze i walory smakowe.
- Musi być spożywany na surowo, nie należy go podgrzewać ani gotować.
- Nie zawiera psychoaktywnego THC.
Olej pozyskiwany z nasion ceniony jest za walory smakowe, jako dodatek np. do sałatek i innych potraw. Ale najważniejszą jego zaletą jest prozdrowotny profil. Jakimi właściwościami charakteryzuje się ten olej? Wymienić należy jego prozdrowotne i kosmetyczne zalety:
- poprawia pracę mózgu,
- wykorzystywany jest w profilaktyce chorób układu krążenia,
- reguluje poziom cholesterolu,
- wzmacnia odporność,
- poprawia wygląd skóry, paznokci i włosów,
- ułatwia gojenie się ran/ stanów zapalnych skóry, itp.
Co zatem zawiera olej konopny, że działa tak wielokierunkowo na organizm. Znajdziemy w tym produkcie:
- nienasycone kwasy tłuszczowe – omega 3, omega 6,
- liczne witaminy i składniki mineralne – np. wit. A, B, E, K, magnez, fosfor, cynk,
- białko, aminokwasy, fosfolipidy.
Nasiona konopne zawierają odpowiednio: około 35% tłuszczu, ponad 80% kwasów tłuszczowych nienasyconych. Znajdziemy w oleju konopnym także kwas γ-linolenowy i kwas stearydynowy, które rzadko pojawiają się w innych olejach roślinnych.
Poniższa tabela prezentuje procentowy udział kwasów tłuszczowych w różnych olejach – porównaj:
Poniżej przykładowe wartości odżywcze Oleju Konopnego Zimnotłoczonego jednego z producentów:
Wartość odżywcza w 100g | |
Wartość energetyczna | 3700 kJ/ 900 kcal |
Tłuszcz | 100 g |
W tym: kwasy tłuszczowe nasycone kwasy tłuszczowe jednonienasycone kwasy tłuszczowe wielonienasycone | 9 g 12 g 79 g |
Węglowodany w tym cukry | 0 g 0 g |
Białko | 0 g |
Sól | 0 g |
Dla ścisłości należy w tym miejscu wspomnieć o olejkach pozyskiwanych również z konopi siewnych, ale z kwiatostanów – są to tzw. olejki CBD, które wykazują działanie prozdrowotne, np.:
- przeciwzapalne,
- przeciwbólowe,
- antyalergiczne,
- przeciwwymiotne,
- niwelujące bezsenność, stres, niepokój, itp.
Uwaga: Olejki CBD pozyskiwane są na innej drodze niż tłoczenie na zimno, jest to tzw. ekstrakcja.
Wyróżniamy również oleje THC (RSO) – pozyskiwane z nielegalnych konopi indyjskich – olej ten (o wyglądzie czarnej mazi) zawiera bardzo wysoki poziom psychoaktywnego THC.
Produkcja oleju – tłoczenie na zimno i ciepło
Najbardziej wartościowy sposób pozyskiwania oleju konopnego to:
TŁOCZENIE NA ZIMNO – Wszystko zaczyna się od oczyszczenia drogocennych nasion konopi. Następny etap procesu polega na mechanicznym wyciskaniu nasion konopnych za pomocą specjalnych pras (tradycyjnych/ śrubowych). Do dużego cylindra wrzuca się nasiona, które następnie miażdżone są specjalną śrubą. Cylinder zawiera otwory, przez które spływa wydobywający się z nasion olej (gromadzi się w osobnym pojemniku). Co oznacza proces tłoczenia na zimno? – musi odbywać się w temperaturze max. 25 stopni.
OLEJ TŁOCZONY NA CIEPŁO – w procesie tym uzyskany olej posiada mniejsze wartości odżywcze i walory smakowe. Tłoczenie odbywa się w temperaturze nawet 90-150 stopni C. Niszczy to cenne składniki odżywcze.
Uwaga!
Olej konopny, spożywczy, nie jest tym samym, co olej (olejek) CBD czy olej RSO!
Dla ścisłości – a co z olejem konopnym CBD – czyli popularnymi olejkami CBD? Jak powstają? Wyróżniamy kilka rodzajów ekstrakcji (na przykład z użyciem alkoholu, oliwy z oliwek) celem uzyskania olejku. Podczas tego procesu mieszanka suszu konopnego jest podgrzewana, by wydobyć jak najwięcej wartościowych składników znajdujących się w konopiach. Rodzaj ekstrakcji ma decydujący wpływ na jakość uzyskanego produktu (przeczytasz o tym tutaj).
Oleje RSO (inna nazwa THC, olej z marihuany), nielegalne, pozyskuje się również na drodze ekstrakcji, podgrzewając cały materiał konopny (konopie indyjskie). Procedura ta jest zakazana i zazwyczaj odbywa się w domu, co skutkuje obecnością szkodliwych substancji i zanieczyszczeń w otrzymanym oleju – to gęsta, prawie czarna substancja.
Jak zrobić olej konopny w domu?
Najprostszym sposobem pozyskania oleju konopnego oczywiście jest jego zakup w sklepie. Ale z powodzeniem każdy z nas może zrobić olej konopny w domu.
Czego potrzebujesz?
- Wysokiej jakości ziaren konopi siewnych- takich, które nie są wysuszone
2. Specjalnej maszyny (automatycznej/ ręcznej) – wyciskarki/ prasy do oleju
Sam proces nie jest skomplikowany, ale jest czasochłonny.
Jak to zrobić: wrzucasz ziarna, mielisz, olej ścieka do specjalnego pojemnika.
Możesz zobaczyć, jak zrobić samodzielnie olej konopny na tym filmiku.
Prasy do tłoczenia oleju kupisz w sklepach internetowych lub na Allegro.
Co zrobić z resztkami po tłoczeniu?
W procesie tłoczenia nasion konopi chcemy uzyskać olej konopny. Tłoczony na zimno ww. sposobem daje nam wysokiej jakości, czysty olej o prozdrowotnych właściwościach.
Po tłoczeniu zostają nam pozostałości (tzw. wytłoczyny). Nie musisz ich wyrzucać.
Do czego możemy wykorzystać pozostałości po samodzielnym tłoczeniu nasion?
Wytłoczyny możemy zmielić i uzyskamy w ten sposób zdrową mąkę konopną.
Zastosowanie oleju konopnego w kuchni i diecie
O walorach i cennych właściwościach oleju konopnego pisaliśmy powyżej.
Jak możemy wykorzystać olej konopny w celu urozmaicenia naszej codziennej diety? Na wiele sposobów:
- jako dodatek do sałatek, owsianek, past,
- można posmarować olejem kanapki,
- jako dodatek do polania kasz i makaronów, gotowanych warzyw, itp.
Zapamiętaj,
Nie używamy oleju konopnego do pieczenia i smażenia.
Dzienna, wystarczająca porcja to 1-2 łyżki oleju.
„Olej konopny jest jednym z najcenniejszych i najzdrowszych olejów przeznaczonych do użytku zewnętrznego jak i wewnętrznego. Jego wyjątkowość potwierdza bogactwo składników aktywnych niezbędnych dla utrzymania naszej skóry i naszego organizmu w odpowiedniej kondycji. Olej konopny zawiera NNKT oraz idealny stosunek (3:1) kwasów z grupy omega-6 do omega-3, co wyróżnia go spośród wielu olejów roślinnych dostępnych na rynku”
Znaczenie terapeutyczne i kosmetyczne oleju konopnego, Anna Kurek-Górecka1, Radosław Balwierz, Paulina Mizera, Maciej Nowak,
Ewa Żurawska-Płaksej
Podsumowanie
Szukasz produktu naturalnego, który dostarczy Twojemu organizmowi cennych składników odżywczych? Zdecyduj się na olej pozyskiwany z nasion konopi. Jest dostępny w wielu sklepach, ma ciekawy orzechowy posmak. Nadaje się do urozmaicenia smaku różnych potraw. Wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości. Poza korzystnym wpływem na układ sercowo-naczyniowy doskonale radzi sobie również z niwelowaniem stanów zapalnych skóry.