Każde posiadanie marihuany w Polsce jest przestępstwem, za które grozi do 3 lat pozbawienia wolności. Potencjalna kara może wzrosnąć nawet do 10 lat więzienia, jeżeli ilość narkotyku jest znaczna.[1] Co oznacza że jest znaczna? Co grozi za posiadanie dużej ilości marihuany?

Poznaj nasz cykl artykułów poświęconych aspektom prawnym:


Artykuł ma charakter informacyjny. W żaden sposób nie zachęcamy do uprawy, handlu czy spożycia marihuany w krajach, gdzie jest to nielegalne.


Według statystyk policyjnych, posiadanie marihuany stanowi najwyższy odsetek przestępstw narkotykowych. Szansę na niski wyrok mają głównie osoby, które posiadają mało i na własny użytek. Przy posiadaniu większej ilości prawo jest bardziej surowe. Wchodzi wówczas tzw. typ kwalifikowany czynu (zobacz kiedy można liczyć na łagodny wymiar kary), co wskazuje na wyższą szkodliwość społeczną i zazwyczaj oznacza wyższą karę. Kiedy więc ilość narkotyku jest znaczna i co grozi za posiadanie dużej ilości marihuany najczęściej?

Ile to duża ilość marihuany?

To, co mamy na myśli, kiedy potocznie mówimy „duża ilość marihuany”, w prawie jest opisywane jako „znaczna” jej ilość. Niestety nie jest dokładnie sprecyzowana, przez co istnieją różnice w wyrokach sądów i nie jest łatwo przewidzieć, jak będzie w danym przypadku. Staje się to bardziej oczywiste, gdy osoba posiada skrajnie mało (np. pół grama) lub skrajnie dużo (np. kilogram suszu), ale wartości wynoszące od kilku do kilkunastu gramów są przedmiotem różnorodnych opinii sądów. Dopóki ustawodawca nie sprecyzuje prawa, nie będzie co do tego pewności.

W uznawaniu, czy dana ilość jest znaczna czy nie, najpopularniejsze wydają się dwa poglądy. Jeden, zgodny m.in. z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie (ustanowionego na podstawie pierwotnej, nieobowiązującej dziś, wersji załącznika do ustawy), głosi tezę, że znaczna ilość to powyżej 10 gramów marihuany lub 3 gramów haszyszu.[2] Drugi, zgodny z wyrokiem Sądu Najwyższego (który stanowi bardzo ważną instytucję w procesie kształtowania i interpretacji prawa), mówi że znaczna ilość musi być w stanie zaspokoić co najmniej 20 osób.[3] Interpretowanie tego stanowi trudność, ze względu na rozbieżności w ilości niezbędnej do zaspokojenia potrzeby jednej osoby.

Niektóre sądy wydawały jeszcze śmielsze wyroki, twierdząc, że ilość taka musi wystarczać do odurzenia nawet kilkudziesięciu tysięcy osób. Uzasadnienie takiego stanowiska wydaje się racjonalne. Mówi bowiem, że w takim przypadku powinno chodzić o ilości hurtowe, ponadprzeciętne w zwykłym obrocie, jeżeli takie orzekanie ma mieć sens prawno-karny i odnaleźć się w obecnej klasyfikacji czynów zabronionych.[4]

Znacząca ilość marihuany a użytek własny

Nie da się nie zauważyć, że ludzie mają różne potrzeby i różną tolerancję na substancje odurzające. Sugerować mogłyby tak też różnice w uznawaniu przez wymiar sprawiedliwości różnej masy suszu konopi za „porcję”. Polskie sądy uznają, że porcja to pomiędzy 0,3 grama a całym jednym gramem. Czy można więc argumentować, że posiadana ilość jest dla oskarżonego nieznaczna, ze względu na jego zwiększone zapotrzebowanie, wynikające np. z uzależnienia?

Za typizację przestępstwa odpowiadają trzy okoliczności:

  • rodzaj narkotyku,
  • cel posiadania,
  • ilość posiadanego środka.

Jako, że mówimy o marihuanie, jeżeli udałoby się przekonać, że posiadamy ją na użytek własny, pozostałoby do spełnienia jedynie kryterium ilościowe, aby czyn zakwalifikować do kryterium podstawowego, a nie o zwiększonej karalności.

Stanowisku Sądu Najwyższego z 2013 roku wskazuje jednak, że przy rozumieniu pojęcia „znacznej ilości” tolerancja nie ma znaczenia. Nie decydują o tym indywidualne potrzeby oskarżonego, uzależnienie i potrzebna dawka. Chodzi tylko o ilość, nie o czas, na jaki narkotyk wystarczy osobie uzależnionej.[5]

Typ kwalifikowany przestępstwa (o zwiększonej karalności) zachodzi więc wtedy, kiedy ilość znalezionego narkotyku jest duża, ponadprzeciętna. Oznacza to, że niezależnie od celu posiadania, osoba zatrzymana ze znaczną ilością marihuany będzie odpowiadać pod groźbą tej wyższej kary.

Co grozi za posiadanie dużej ilości marihuany?

W artykule 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii czytamy:

2. Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest znaczna ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Warto więc ponownie zauważyć, że w ogóle nie ma tu mowy o przeznaczeniu – jedynie o ilości. Przytoczony artykuł mówi więc wprost: za posiadanie dużej ilości marihuany grozi do 10 lat więzienia. Minimalna kara wynosi wówczas rok, a więc w przypadku niskiej kary wciąż można liczyć na „zawiasy”.

W kwestii pozbawienia wolności nie bez znaczenia pozostaje jednak to, czy oskarżony posiadał narkotyk na własny użytek. W przypadku handlu znacznymi ilościami narkotyków, potencjalna kara urosłaby bowiem do 12 lat pozbawienia wolności. Zobacz co grozi za sprzedaż i handel marihuaną.

Przykładowe wyroki za posiadanie znacznej ilości marihuany

Jako, że czasem mniejsza ilość marihuany jest przez sądy uznawana za znaczną, a większa nie, musimy ustalić własne kryterium. Na potrzeby artykułu przyjęto, że duża ilość marihuany przekracza 10 gramów i takie wyroki były brane pod uwagę. Przykładowe kary za mniejszą ilość opisane są w artykule o tym, co grozi za posiadanie małej ilości marihuany.

Kara i wyrok za posiadanie 150 gramów marihuany

Wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku, 7 lipca 2021, sygnatura II K 94/21

Wyrok pozbawienia wolności na rok w zawieszeniu na 2 lata, dozór kuratora sądowego i 3000 zł nawiązki usłyszał oskarżony o posiadanie 152,46 grama konopi. Ilość była zaklasyfikowana jako znaczna.

Kara i wyrok za 170 gramów

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze, 16 października 2020, sygnatura II K 522/20

Oskarżony o posiadanie 169,72 grama marihuany oraz dwóch tabletek MDMA. Posiadanie zostało uznane za znaczne, a sprawca poniósł karę roku i dwóch miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności.

Kara i wyrok za 50 gramów

Wyrok Sądu Rejonowego w Nowym Sączu, 13 sierpnia 2020, sygnatura II K 383/20

Znalezioną marihuanę o wadze 45,67 grama zakwalifikowano jako zwykłe posiadanie i skazano na 4 miesiące pozbawienia wolności z zawieszeniem na dwuletni okres próby. Ponadto skazany został zobowiązany do zapłaty grzywny w wysokości 500 zł oraz oddany pod dozór kuratora.

Kara i wyrok za 30 gramów

Wyrok Sądu Rejonowego w Legionowie, 10 grudnia 2018, sygnatura II K 588/18

Oskarżony posiadał marihuanę o wadze 32,96 grama. Czyn ten miał miejsce w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary za podobne przestępstwo. Sąd uznał taką ilość narkotyku za znaczną. Wyrok wynosił 1,5 roku pozbawienia wolności. Oskarżony poza posiadaniem był także recydywistą w kwestii sprzedaży marihuany.

Kara i wyrok za 230 gramów

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa, 9 października 2018, sygnatura VIII K 428/18

Oskarżony posiadał znaczną ilość marihuany o masie 230,1 grama. Sąd uznał za winnego i na podstawie art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (znaczna ilość) skazał go na rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na trzy lata. Dodatkowo zasądził także: dozór kuratora, obowiązek powstrzymania się w okresie próby od używania środków odurzających, 1900 zł grzywny i 1000 zł nawiązki na cele zapobiegania i zwalczania narkomanii.

Kara i wyrok za 70 gramów

Sąd Apelacyjny w Warszawie, 4 sierpnia 2017, sygnatura II AKa 168/17 i Sąd Okręgowy w Warszawie, 7 lutego 2017, sygnatura XVIII K 233/16

Oba sądy uznały ilość 71,02 grama marihuany za znaczną. Sąd okręgowy wymierzył za ten zarzut karę 1 roku pozbawienia wolności. Sądy podkreśliły przy tym, że ilość – choć znaczna, a więc klasyfikowana pod ustęp 2 artykułu 62 – nie jest na tyle duża, żeby przy uwzględnieniu posiadania na własne potrzeby, karę kształtować powyżej ustawowego minimum. Kara była bez warunkowego zawieszenia wykonania, ale należy mieć na uwadze, że oskarżony dodatkowo uprawiał 24 krzaki i nieodpłatnie udzielał narkotyku znajomemu.

Wyrok Sądu Rejonowego w Koszalinie, 9 listopada 2016, sygnatura II K 658/16

Kara i wyrok za 40 gramów

Oskarżony posiadał 39,027 grama marihuany. Sąd uznał to za znaczną ilość i wydał wyrok skazujący. Kara wynosiła: rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na trzy lata, grzywna w wysokości 3000 zł, obowiązek zapłacenia nawiązki w wysokości 5000 zł na rzecz Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii oraz dozór kuratora.

Kara i wyrok za 100 gramów

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie, 5 kwietnia 2013, sygnatura II AKa 47/13

Oskarżone były dwie osoby. W przypadku jednej, sprawa wprawdzie dotyczyła nie samego posiadania, ale handlu, jest jednak mimo wszystko ciekawa. Jednym z zarzutów było bowiem posiadanie 100 gramów ziela konopi. Sąd pierwszej instancji zaklasyfikował ten czyn jako posiadanie znacznej ilości. Sąd Apelacyjny uznał, że ilość ta nie jest znaczna i zmienił klasyfikację czynu na zwykłe posiadanie. Za samo posiadanie skazał oskarżonego na 10 miesięcy więzienia, jednak cały wyrok był objęty 5 letnimi „zawiasami”.

Druga osoba była oskarżona jedynie o posiadanie 63,28 grama marihuany. W tym przypadku Sąd Apelacyjny również uznał, że ilość ta nie jest znaczna. Ta osoba dostała karę 8 miesięcy więzienia w zawieszeniu na 3 lata, 300 zł wpłaty na wskazany Ośrodek Leczenia Uzależnień oraz dozór kuratora sądowego.

Podsumowanie wielkości kar za posiadanie dużej ilości marihuany

W poniższej tabeli zebrano dane z przykładowych wyroków, uszeregowane malejąco według wagi narkotyku. Jak widać, ciężko tu o prawidłowości, a to czy oskarżony dostanie „zawiasy” czy bezwzględne więzienie zależy często od tego, na jaki sąd trafi. Na pewno natomiast uzyskaniu satysfakcjonującego wyroku nie sprzyja handel i udzielanie, a także recydywa.

Ilość marihuanyZasądzona karaWarunkowe zawieszenie wykonania kary
230,1 g1 rok więzienia, 2900 zł kar finansowychZawieszenie na okres trzech lat
169,72 g1 rok i 2 miesiące więzienia
152,46 g1 rok więzienia, 3000 zł nawiązkiZawieszenie na okres dwóch lat
100 g10 miesięcy więzieniaZawieszenie na okres pięciu lat
71,02 g1 rok więzienia
63,28 g8 miesięcy więzieniaZawieszenie na okres trzech lat
45,67 g4 miesiące więzienia, 500 zł grzywnyZawieszenie na okres dwóch lat
39,027 g1 rok więzienia i 8000 zł kar finansowychZawieszenie na okres trzech lat
32,96 g
recydywa
1,5 roku więzienia

Ciężko znaleźć wyroki skazujące za znacznie większe ilości niż przedstawione. Zazwyczaj takie sprawy dotyczą także uprawy i rozprzestrzeniania, sprawy samego posiadania np. kilograma są niezwykle rzadkie.


Źródła

[1]Art. 62. Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
[2]Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 29 września 2005 r., sygnatura sprawy II AKa 217/05
[3]Wyrok Sądu Najwyższego z 1 marca 2006 r., II KK 47/05, KZS 2006, nr 7–8, poz. 12, s. 10–11; I KZP 10/09, KZS 2009, nr 11, poz. 10, s. 9; postanowienie SN z 23 lutego 2017 r., IV KK 19/17, Baza Orzeczeń SN
[4]Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 30.05.2007 r., II AKa 85/07, KZS 2007, nr 6, poz. 50, s. 31
[5]Postanowienie Sądu Najwyższego z 22 stycznia 2013, sygnatura V KK 244/12

Tekst zawiera treści ogólne i nie jest poradą prawną. Jeżeli potrzebujesz porady prawnej, skontaktuj się z adwokatem lub radcą prawnym.