Czerwce | Gąsienice | Komary grzybowe | Koniki polne i świerszcze | Mączliki (białe muszki) | Mrówki | Mszyce | Miniarki (Owady minujące) | Pleśń | Ptaki | Roztocze | Septorioza liści | Skoczne pluskwiaki | Ślimaki | Tarczówki (śmierdzące robaki) | Wełnowce (przylżeńce) | Wciornastki | Werticilioza (choroba więdnących liści) | Wirus mozaiki tytoniu | Zwierzęta


Wełnowce, wełnowcowate, czerwce mączyste (ang. mealybugs) to rodzina owadów należąca do rzędu pluskwiaków. Należy także do nadrodziny czerwce, którą opisaliśmy w osobnym artykule. Jest to jednak szczególny rodzaj tych pluskwiaków, posiadający charakterystyczne cechy.

Przede wszystkim nie posiadają pancerzyka, są małe, wyglądają puszyście i zostawiają po sobie substancję przypominającą wełnę lub pleśń. Czasami pojawiają się nawet na roślinach już zebranych, w trakcie suszenia. Lubią wysokie temperatury, a ich obecność sprzyja także rozwojowi grzybów.

Pamiętaj o tym, że konopie indyjskie w Polsce są nielegalne, a za ich posiadanie lub uprawę grozi od 3 do 8 lat pozbawienia wolności. Artykuł powstał jedynie w celach edukacyjnych. Może być pomocny osobom, które przebywają w krajach, gdzie uprawa i posiadanie marihuany (w tym marihuany medycznej) na własny użytek jest dozwolone. Więcej informacji w zakładce prawo.

Jakie szkody powodują wełnowce?

Wełnowce żyją w szczelinach roślin. Żywią się wysysając z nich soki. Wydzielają także spadź, która przyciąga grzyby i powoduje pleśnienie, dodatkowo przyciąga również mrówki. Wobec tego powodują spowolnienie wzrostu, niedożywienie rośliny, usychanie liści i zmniejszenie plonów. W przypadku pojawienia się pleśni roślina staje się niezdatna do spożycia. W przypadku mniejszej liczby atakujących, zniszczenia mogą być tak nieznaczne, że hodowca ich nie zauważy.

Wełnowce zostawiają po sobie biały nalot na roślinach, przypominający wełnę (stąd nazwa tych robaków). Składają pod nią jaja.

Jak wyglądają wełnowce?

Zdjęcia: Whitney Cranshaw, Colorado State University, Bugwood.org, CC BY 3.0 US

Jak zapobiegać i pozbywać się wełnowców?

  • Usunięcie manualne – manualne usunięcie tych robaków jest możliwe ze względu na ich rozmiar. Jeżeli jest to początek inwazji i osobników nie jest jeszcze dużo, metoda ta będzie wystarczająca. Jeżeli owady pozostawiły swoją wełnę na roślinie – należy usunąć te fragmenty. Znajdują się tam jaja. W usunięciu dorosłych osobników może pomóc gazik nasączony alkoholem, który je zabija.
  • Ziemia okrzemkowa – diatomit. Jest to naturalnie występująca skała osadowa, składająca się z pancerzyków jednokomórkowych glonów. Należy posypać nią ziemię w okolicach rośliny. Pomaga zwalczać wiele rodzajów owadów. Jest bardzo drobna – ma wielkość 5-100 mikronów. Dostaje się z tego powodu w każdy zakamarek ciała insektów. Jest dla nich bardzo ostra, uszkadza pancerzyk, w skutek czego insekty odwadniają się i umierają. Jest całkowicie naturalna i pozostaje bezpieczna dla środowiska i roślin.
  • Naturalni przeciwnicy szkodników – pożyteczne owady, które zabijają wełnowce, a nie stanowią zagrożenia dla hodowanych roślin. W tym przypadku będą to np. biedronki, które z chęcią pomogą pozostałym środkom w uporaniu się z infekcją. Nie ma problemu z nabyciem żywych osobników. Wadą jest to, że dość szybko odlatują z miejsca wypuszczenia i nie zawsze wystarczą do zwalczenia plagi. Z pewnością zwiększą skuteczność pozostałych metod. Dodatkową zaletą jest to, że zjadają również inne szkodniki, np. mszyce, roztocze czy pozostałe czerwce. Szczególnie skutecznym jest gatunek biedronka wełnowcowa (Cryptolaemus montrouzieri), znana także jako niszczyciel wełnowca.
Opryski:
  • Mydła ogrodnicze potasowe – nie szkodzą roślinom ani pożytecznym organizmom obecnym w hodowli. Niestety nie działają one przez długi czas, wobec czego często trzeba ponawiać aplikację. Warto starać się nie spryskiwać pąków, gdyż może to negatywnie wpływać na smak. Nie powinno to jednak być niebezpieczne dla zdrowia.
  • Olej z wyciskanych na zimno nasion miodli indyjskiej (olej neem) – również skuteczny w przypadku wielu innych szkodników. Służy do wykonywania oprysków naziemnych części rośliny. Jest w pełni bezpieczny, zarówno dla ludzi jak i rośliny. Ma jednak wyrazisty smak, który może oddać pąkom. Podobnie jak w przypadku mydeł ogrodniczych, trzeba się postarać, aby aplikować go w taki sposób, żeby nie miał z pąkami kontaktu.

    W nasionach miodli indyjskiej występuje azadyrachtyna – to ona jest odpowiedzialna za działanie środku. Poza samym olejkiem, również inne preparaty na jej bazie od dawna są z powodzeniem wykorzystywane do walki ze szkodnikami. Obecnie preparaty te znajdują się w rejestrze środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przez co są legalne i łatwe do nabycia w Polsce.

UWAGA!

Uprawa konopi indyjskich (marihuany) jest w Polsce zabroniona i nielegalna. Mówi o tym ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 roku.

Art. 63. [Nielegalna uprawa maku, konopi lub krzewu koki]

  1. Kto, wbrew przepisom ustawy, uprawia mak, z wyjątkiem maku niskomorfinowego, konopie, z wyjątkiem konopi włóknistych, lub krzew koki, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
  2. Tej samej karze podlega, kto, wbrew przepisom ustawy, zbiera mleczko makowe, opium, słomę makową, liście koki, żywicę lub ziele konopi innych niż włókniste.
  3. Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest uprawa mogąca dostarczyć znacznej ilości słomy makowej, liści koki, żywicy lub ziela konopi innych niż włókniste, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Polskie prawo nie zabrania posiadania nasion konopi indyjskich, ale zakazuje uprawy, czyli kiełkowania i wysadzania nasion do ziemi co skutkować może wytworzeniem ziela konopi innych niż włókniste (przekraczające limit THC 0,3%).

Materiały publikowane w serwisie Hemplo.pl stanowią jedynie zbiór informacji o konopiach. Nie promujemy i nie zachęcamy do uprawy konopi innych niż włókniste. Nie stosując się do obowiązujących wymogów prawa, podlegasz karze pozbawienia wolności do lat 8.